صَوْح (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
صَوْح (به فتح صاد) از
واژگان نهج البلاغه به معنای خشک شدن، خشک کردن، شکافتن و شکافته شدن آمده است.
تَصْويح (به فتح تاء و سکون صاد) لازم و متعدى هر دو آمده است.
دو مورد از اين ماده در «
نهج البلاغه» آمده است.
صَوْح به معنای خشک شدن، خشک کردن و نیز خشک شدن بالای علف‌ها با آنکه پایین آن‌ها خشک نشده است و نیز به معنی شکافتن و شکافته شدن آمده است.
سید رضی می‌گوید: «
یُقال انْصَاحَ النبت و صاح و صوّح: اِذا جَفَّ و یبس.»
تَصْويح لازم و متعدى هر دو آمده است.
برخی از مواردی که در «نهج البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) در دعای
استسقاء فرموده:
«اللَّهُمَّ قَدِ انْصاحَتْ جِبالُنا وَ اغْبَرَّتْ أَرْضُنا وَ هامَتْ دَوابُّنا.» «خدایا کوه‌های ما خشکیده،
زمین تیره خاک گردیده و حیوانات ما عطشان و بی‌آب شده‌اند.»
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره علم آموختن از دریای معلوماتش فرموده:
«فَبادِروا الْعِلْمَ مِنْ قَبْلِ تَصْويحِ نَبْتِهِ.» «به سوی
علم بشتابید پیش از آنکه
گیاه آن خشک شود.»
این ماده دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «صوح»، ج۲، ص۶۵۱.
