• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شامِخات (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





شامِخات:(شَامِخَاتٍ وَ أَسْقَيْنَاكُم)
شامِخات: جمع «شامخة» به معنى «بلند» است.
در بعضى از عبارات كنايه از «تكبر» است (شَمَخَ بانفهِ)



به موردی از کاربرد شامِخات در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - شامِخات (آیه ۲۷ سوره مرسلات)

(وَ جَعَلْنَا فِيهَا رَوَاسِيَ شَامِخَاتٍ وَ أَسْقَيْنَاكُم مَّاء فُرَاتًا) (و در آن كوه‌هاى استوار و بلندى قرار داديم و آبی گوارا به شما نوشانديم.)

۱.۲ - شامِخات در المیزان و مجمع‌ البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه رواسى جمع راسيه است، كه به معناى كوه پا بر جا و استوار است و شامخات به معناى كوه‌هاى بلند است و گويا آوردن كلمه رواسى زمينه‌چينى است براى آيه‌ (وَ أَسْقَيْناكُمْ ماءً فُراتاً) چون نهرها و چشمه‌هاى طبيعى همه از كوه‌ها منفجر مى‌شود و به طرف دشت‌ها سرازير مى‌گردد و كلمه فرات به معناى آب گوارا است.

۱.۳ - شامِخات در تفسیر نمونه

آيه مورد بحث به يكى از نعمت‌هاى بزرگ الهى در كره زمين اشاره مى‌كند، مى‌فرمايد:
«و در زمین كوه‌هاى ثابت و استوار و بلند قرار داديم»
اين كوه‌ها كه سر به آسمان كشيده و ريشه‌هاى آن به يكديگر پيوسته است از يكسو همچون زرهى زمين را در بر گرفته و در برابر فشار داخلى و فشارهاى ناشى از جزر و مد خارجى حفظ مى‌كند و از سوى‌ ديگر جلو اصطكاک قشر هوا را با زمين مى‌گيرد و پنجه در هوا انداخته و آن را با خود به گردش در مى‌آورد و از سوى سوم طوفان‌ها و بادهاى عظيم را كنترل مى‌كند و به اين ترتيب از جهات مختلف به اهل زمين آرامش مى‌بخشد.


۱. مرسلات/سوره۷۷، آیه۲۷.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، دار القلم، ص۴۶۴.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۴۳۵.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۹۵.    
۵. مرسلات/سوره۷۷، آیه۲۷.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۵۸۱.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۲۴۷.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۱۵۳.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۲۰۹.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۳۲.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌، ط-دار الکتب الاسلامیه‌، ج۲۵، ص۴۱۳.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «شامِخات»، ج۲، ص۵۲۶.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره مرسلات | لغات قرآن




جعبه ابزار