• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سپاس‌گزاری از اهل‌بیت (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


اطعام اهل بیت علیهم ‌السلام به نیازمندان، مورد سپاس از طرف خداوند در قرآن می باشد.


اطعام اهل بیت علیهم ‌السلام به نیازمندان، مورد سپاس از طرف خداوند در قرآن می باشد: «ویطعمون الطعام علی حبه مسکینا ویتیما واسیرا• ان هـذا کان لکم جزاء وکان سعیکم مشکورا» و غذای (خود) را با اینکه به آن علاقه (و نیاز) دارند به مسکین و یتیم و اسیر می‌دهند•این جزای شما است و سعی و تلاش شما مورد قدردانی است .
[۱] انسان/سوره۷۶، آیه۸.    
[۲] انسان/سوره۷۶، آیه۲۲.    
[۳] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱۰، ص۲۱۶.    
[۴] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۳۵۲.    
[۵] طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۲۰، ص۲۰۳.    
[۶] فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، تفسیر الصافی، ج۷، ص۳۵۷.    
[۷] سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، الدر المنثور، ج۸، ص۳۷۱.    


۱.۱ - معنای اسیر

و مراد از مسکین و یتیم معلوم است، و مراد از اسیر هم همان معنایی است که از این اسم به ذهن می‌رسد، یعنی کسی که از اهل دار الحرب گرفتار مسلمین شده باشد. و اما اینکه بعضی منظور از اسیر را مسلمان اسیر شده در دست کفار و یا محبوس و یا برده و یا زنان اسیر در دست مردان دانسته‌اند، ادعاهایی است بدون هیچ دلیل، و به خاطر اثبات آن خود را به زحمت انداخته‌اند.

آنچه تنبه بدان لازم است این است که سیاق این آیات سیاق داستان سرائی است، داستان مردمی از مؤ منین که قرآن نامشان را ابرار خوانده، و از پاره‌ای کارهایشان یعنی وفای به نذر و اطعام مسکین و یتیم و اسیرشان خبر داده، ایشان را می‌ستاید، و وعده جمیلشان می‌دهد. معلوم می‌شود سبب نزول این آیات هم همین داستان بوده، و این داستان در خارج واقع شده نه اینکه بخواهد یک قصه فرضی را جعل کند، آنگاه آثار خوب آن را بر شمرده، و کسانی را که آنچنان عمل کنند وعده جمیل بدهد.

نکته دیگری که باید بدان توجه داشت این است که در این آیات یکی از سه طایفه‌ای که به وسیله ابرار اطعام شده‌اند اسیر دانسته، و این خود شاهد بر آن است که آیات در مدینه نازل شده، و داستان بعد از هجرت رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و قوت یافتن اسلام، و غلبه مسلمین بر کفار و مشرکین اتفاق افتاده، نه قبل از آن.
[۸] طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۲۰، ص۲۰۳.    


این برنامه منحصر به مسأله اطعام نیست که تمام اعمالشان مخلصانه و برای ذات پاک خداوند است و هیچ چشمداشتی به پاداش مردم و حتی تقدیر و تشکر آنها نیست، و اصولا در اسلام ارزش عمل به خلوص نیت است، و گرنه اعمالی که انگیزه‌های غیر الهی داشته باشد، خواه ریاکارانه باشد، و یا به خاطر هوای نفس ، و یا تشکر و قدردانی مردم، یا پاداش مادی، و هیچگونه ارزش معنوی و الهی ندارد.
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۳۵۴.    

این جزای شما است و سعی و تلاش شما مورد قدردانی است: در این آیه شریفه دو احتمال هست، یکی اینکه حکایت خطابی باشد که از ناحیه خدای تعالی به هنگام پرداخت اجرشان به ایشان می‌شود. و احتمال دوم این است که جمله یقال لهم ( به ایشان گفته می‌شود) در تقدیر باشد. و جمله «و کان سعیکم مشکورا» خود، انشای شکر در برابر مساعی مرضیه و اعمال مقبوله ایشان است، و خوشا به حالشان که با چه کلام پاکیزه‌ای خطاب می‌شوند.
[۱۰] طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۲۰، ص۲۱۰.    
[۱۱] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۳۷۳.    
[۱۲] فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، تفسیر الصافی، ج۷، ص۳۶۴.    
[۱۳] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱۰، ص۲۲۳.    
[۱۴] سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، الدر المنثور، ج۸، ص۳۷۷.    


۱. ↑ انسان/سوره۷۶، آیه۸.    
۲. ↑ انسان/سوره۷۶، آیه۲۲.    
۳. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱۰، ص۲۱۶.    
۴. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۳۵۲.    
۵. ↑ طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۲۰، ص۲۰۳.    
۶. ↑ فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، تفسیر الصافی، ج۷، ص۳۵۷.    
۷. ↑ سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، الدر المنثور، ج۸، ص۳۷۱.    
۸. ↑ طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۲۰، ص۲۰۳.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۳۵۴.    
۱۰. ↑ طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۲۰، ص۲۱۰.    
۱۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۳۷۳.    
۱۲. ↑ فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی، تفسیر الصافی، ج۷، ص۳۶۴.    
۱۳. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱۰، ص۲۲۳.    
۱۴. ↑ سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، الدر المنثور، ج۸، ص۳۷۷.    


مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۵، ص۳۳۶، برگرفته از مقاله «سپاس‌گزاری از اهل‌بیت».    


رده‌های این صفحه : اهل بیت | تشکر | موضوعات قرآنی
جعبه ابزار