• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سُورَة (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سُورَة (به فتح راء) از واژگان نهج‌البلاغه، به معنای مرتبه بلند است و جمع آن سواری است. از این مادّه موارد زیادی در نهج‌البلاغه آمده است.



سُورَة به معنای مرتبه بلند است.


بعضی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» آمده است به شرح ذیل می‌باشد.

۲.۱ - نامه ۵۳

به مالک اشتر نوشته: «امْلِكْ حَمِيَّةَ أَنْفِكَ، وَسَوْرَةَ حَدِّكَ، وَسَطْوَةَ يَدِكَ.»«باد دماغت را فرو بنشان، حدّت و شدّت و قدرت دست و تيزى زبانت را در اختيار خود گير.» (شرح های نامه:)

۲.۲ - خطبه ۸۳

درباره جهنم فرموده: «الاِمْتِحَانِ وَ أَعْظَمُ مَا هُنَالِکَ بَلِیَّهً نُزُولُ الْحَمِیمِ وَ تَصْلِیَهُ الْجَحِیمِ وَ فَوْرَاتُ السَّعِیرِ وَ سَوْرَاتُ الزَّفِیرِ.»«و بزرگترين بالا در آنجا، آب سوزان دوزخ و ورود در جهنّم و شعله‌هاى برافروخته و نعره‌هاى آتش آن است.» (شرح های خطبه:)

۲.۳ - خطبه ۲

در وصف اهل‌جاهلیت فرموده: «وَ النَّاسُ فِي فِتَنٍ انْجَذَمَ فِيهَا حَبْلُ الدِّينِ- وَ تَزَعْزَعَتْ سَوَارِي الْيَقِينِ.»«(خداوند پيامبرش را در زمانى فرستاد كه) مردم در فتنه‌ها گرفتار بودند، فتنه‌هايى كه رشته دين در آن گسسته و ستونهاى ايمان و يقين متزلزل شده بود.» (شرح های خطبه:)

۲.۴ - خطبه ۱۹۲

موسی بن‌عمران با برادرش هارون بر فرعون وارد شدند؛ در حالى كه لباس‌هاى پشمين به تن داشتند. وقتی فرعون آنها را دید گفت: «أَلاَ تَعْجبُونَ مِنْ هذَيْنِ يَشْرِطَانِ لِي دَوَامَ الْعِزِّ، وَبَقَاءَ الْمُلْكِ، وَهُمَا بِمَا تَرَوْنَ مِنْ حَالِ الْفَقْرِ وَالذُّلِّ، فَهَلاَّ أُلْقِيَ عَلَيْهِمَا أَسَاوِرَةٌ مِنْ ذَهَب؟.»«آيا از اين دو تعجّب نمى‌كنيد؟ كه با من شرط مى‌كنند بقاى ملك‌ودوام عزّتم بستگى به خواسته آنها داشته باشد، در حالى كه خودشان فقر و بيچارگى از سر و وضعشان مى‌بارد (اگر راست مى‌گويند) چرا دستبندهايى از طلا به آنها داده نشده است؟.» (شرح های خطبه:)


از این ماده موارد زیادی در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۶۲.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۳۳.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۳۳۸.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۷۲۹.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۲۱.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۴۴، نامه ۵۳.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۹۳.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۹۳.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۹۴.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۱، ص۱۴۴.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۳۰۸.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۱۱۳.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۱۶۱.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۴۳.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۱۳، خطبه ۸۳.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۵۹.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۶۰.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۴۴۵.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۳۶.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۲۷۰.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۳۸.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۳.    
۲۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۶، خطبه ۲.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۵.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۴۷۳.    
۲۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۴۷۹.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱، ص۲۸۲.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۲۹۶.    
۳۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۱۳۶.    
۳۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۴۵۸.    
۳۲. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۶۹.    
۳۳. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۹۱، خطبه ۱۹۲.    
۳۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۵۳.    
۳۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۵۷.    
۳۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۶۲.    
۳۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۷، ص۴۱۰.    
۳۸. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۳۱۷.    
۳۹. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۵۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سورة»، ج۱، ص۵۶۲.    






جعبه ابزار