• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سَقْف (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سَقْف (به فتح سین و سکون قاف) از واژگان قرآن کریم به معنای پوشش اطاق است.
سُقُف جمع سَقْف است.



سَقْف به معنای پوشش اطاق است.


به مواردی از سَقْف که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - السَّقْفُ‌ (آیه ۲۶ سوره نحل)

(فَخَرَّ عَلَيْهِمُ‌ السَّقْفُ‌ مِنْ فَوْقِهِمْ ...)
«سقف از بالا بر رويشان افتاد.»


۲.۲ - سُقُفاً (آیه ۳۳ سوره زخرف)

(لَجَعَلْنا لِمَنْ يَكْفُرُ بِالرَّحْمنِ لِبُيُوتِهِمْ‌ سُقُفاً مِنْ فِضَّةٍ ...)
(ما براى خانه‌هاى كسانى كه به خداوند رحمان کافر مى‌شدند سقف‌هايى از نقره قرار مى‌داديم....)
جمع سَقْف، سُقُف (بر وزن عنق) است‌.


۲.۳ - السَّقْفِ‌ (آیه ۵ سوره طور)

(وَ السَّقْفِ‌ الْمَرْفُوعِ)
(و سقف برافراشته.)
منظور از سقف مرفوع، آسمان است‌.


۲.۴ - سَقْفاً (آیه ۳۲ سوره انبیاء)

(وَ جَعَلْنَا السَّماءَ سَقْفاً مَحْفُوظاً وَ هُمْ عَنْ آياتِها مُعْرِضُونَ)
(و آسمان را سقف محكم و محفوظى قرار داديم؛ ولى آنها از نشانه‌هاى آن بر عظمت خدا روى‌گردانند.)


۲.۴.۱ - توضیح تفسیری

ظاهرا مراد از «السّماء» هواى محيط بر زمین است مثل‌
(أَ لَمْ يَرَوْا إِلَى الطَّيْرِ مُسَخَّراتٍ فِي جَوِّ السَّماءِ ...)
(آيا آنها به پرندگانى كه بر فراز آسمان نگه داشته شده‌اند، نظر نيفكندند؟...)

هواى محيط پوشش و سقف زمين است كه از هر طرف آن را پوشانده و بالاى آن قرار دارد. محفوظ بودن اين سقف آن است كه در اطراف زمين مهار شده و از آن كنار نمی‌شود اگر خداوند هوا را به وسيله جاذبه زمين يا غير آن در اطراف زمين حفظ نمی‌كرد هوا از آن فرار می‌كرد و بيرون می‌رفت و در فضاى بيكران ناپديد می‌شد و زندگى ناممكن می‌گرديد «وَ جَعَلْنَا السَّماءَ سَقْفاً مَحْفُوظاً» اين سقف محفوظ آيات عجيب و غريب دارد متأسفانه بشر از درک و دقّت در آن رو گردان است.
مثلا بيشتر مأكولات و روئيدنيی‌هاى روى زمين از كربن هوا گرفته می‌شود و مقدار كمى از املاح زمين است برگ‌هاى روئيدنی‌ها كربن هوا را گرفته و آن را به صورت ميوه‌ها و حبوبات و غيره بما تحويل می‌دهند.
اكسيژن هوا سبب زندگى ماست از بين رفتن آن مساوى با از بين رفتن حیات است مشاهده رنگهاى الوان از اثر معجزه آساى هواست. زندگى حيوانات دريائى از هواى محلول در آب است. اشعّه گوناگون مضرّه كه به طور فزون از حدّ از آفتاب و سائر ستارگان به محيط زمين وارد می‌شود ذرّات هوا آنها را تجزيه و خورد خورد می‌كند تا وقت رسيدن به بدن انسان‌ها و حيوانات و گياهان از اثر افتاده و در حكم از بين رفته می‌شوند و يا به صورت نافع در می‌آيند.
ميليون‌ها سنگ‌هاى آسمانى كه با سرعت ۴۸ هزار كيلومتر در ساعت وارد جوّ زمين می‌شوند با بر خورد به گازهاى هوا به صورت تيرهاى شهاب در آمده و به صورت غبار در می‌آيند و گرنه زندگى را در روى زمين ناممكن می‌ساختند.
صاعقه‌ها كه با سرعت ۳۰ هزار برابر سرعت گلوله و با حرارت ۳۰ هزار درجه آزت هوا را با اكسيژن تركيب كرده و موادّ قابل جذب براى گياهان به وجود می‌آورند از پديده‌هاى هوااند و زندگى نباتى و در نتيجه زندگى حيوانى بدون آن ناميسّر است. به حساب هواشناسان هر دقيقه صد بار در روى زمين صاعقه توليد می‌شود. اين بود مجملى از آيات و اسرار قدرت خداوند در هواى زمين. چه بسيار و عجيب است اين آيات!! و چه كم است تدبّر و دقّت ما بشر «وَ هُمْ عَنْ آياتِها مُعْرِضُونَ».


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۲۷۸.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۱۵.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۷۱.    
۴. نحل/سوره۱۶، آیه۲۶.    
۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۳۳۹.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۲۳۲.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۲۴۷.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۵۴۹.    
۹. زخرف/سوره۴۳، آیه۳۳.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۹۱.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۱۴۹.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۱۰۱.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۲۱۸.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۷۲.    
۱۵. طور/سوره۵۲، آیه۵.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۲۳.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۸.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۶.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۳۴۱.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۴۷.    
۲۱. انبیاء/سوره۲۱، آیه۳۲.    
۲۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۲۴.    
۲۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۳۹۳.    
۲۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۲۸۰.    
۲۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۱۸.    
۲۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۷۴.    
۲۷. نحل/سوره۱۶، آیه۷۹.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۷۵.    
۲۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۴۵۲.    
۳۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۳۱۲.    
۳۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۲۳.    
۳۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۵۸۱.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «سقف»، ج۳، ص۲۷۸.    






جعبه ابزار