• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سور (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: سور (مفردات نهج البلاغه (جلد ۱))
مقالات مرتبط: سور (مفردات‌قرآن)، سُور (لغات‌قرآن).


سَوْر(به فتح سین و سکون واو) از واژگان نهج‌البلاغه، به معنای بالا رفتن با جهش است. از این مادّه هشت مورد در نهج‌البلاغه آمده است.
مُساوَرَة (به ضم میم و فتح واو و راء) به معنای بالا رفتن و بين الاثنين،
تُساوِر (به ضم تاء و کسر واو) به معنای بالا رفتن است.

سَوْر
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۶۲.    
به معنای بالا رفتن با جهش است.
[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۳۳.    
[۳] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۳۳۸.    

در اقرب آمده سارَ الْحائِطَ سَوْراً: عَلاه- صعد عليه همچنين است تسوّر.
[۴] شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۷۴۴.    

مساورة بالا رفتن و بين الاثنين، تساور: نيز بالا رفتن است.

بعضی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» آمده است به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - ساوَر (خطبه ۲۱۳)

در وصف رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) فرموده: «أَرْسَلَهُ بِالضِّياءِ، وَ قَدَّمَهُ في الاصْطِفاءِ، فَرَتَقَ بِهِ الْمَفاتِقَ، وَ ساوَرَ بِهِ الْمُغالِبَ، وَ ذَلَّلَ بِهِ الصُّعوبَةَ.»
[۵] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۵۲۳، خطبه ۲۱۳.    
[۶] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۲۰.    
[۷] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۳۹، خطبه ۲۱۳.    
«او را با نور وحى فرستاد، و در برگزيدن مقدم گردانيد، و با او شكافها (مفاسد) را مسدود كرد و او را بر غلبه كنندگان به حق بالا برد و غالب گردانيد»
[۸] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۱۵.    
[۹] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۵.    
(شرح های خطبه:
[۱۰] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۶.    
[۱۱] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۸، ص۱۹۶.    
[۱۲] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۸۴.    
[۱۳] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۶۴.    
)
واقعا انسان در بهت مى‌رود از اين كلمات و تشبيهاتى كه به طور آسان به زبان حضرت ولى الله الاعظم جارى شده است.

۲.۲ - مُساوَرَة (خطبه ۹۸)

در مقام نصیحت فرموده: «أَلا فَاذْكُروا هادِمَ اللَّذّاتِ، ... عِنْدَ الْمُساوَرَةِ لِلاَْعْمالِ الْقَبيحَةِ.»
[۱۴] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۲۲۳، خطبه۹۸.    
[۱۵] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۹۲.    
[۱۶] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۴۵، خطبه ۹۹.    
«مرگ را ياد آورديد در وقت بالا رفتن براى اعمال بد.»
[۱۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۱۱.    
[۱۸] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳.    
(شرح های خطبه:
[۱۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶.    
[۲۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۳۴۹.    
[۲۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۵۳.    
[۲۲] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۸۳.    
)
گوئى اعمال قبيح به علت منظور بودن در طبع انسان بايد انسان به طرف آنها جهش كند

۲.۳ - تُساوِر - مُساوَرَة (خطبه ۱۹۲)

درباره تکبر فرموده: «تُساوِرُ قُلوبَ الرِّجالِ مُساوَرَهَ السُّمومِ الْقاتِلَهِ.»
[۲۳] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۴۶۳، خطبه ۱۹۲.    
[۲۴] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۷۳.    
[۲۵] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۹۴، خطبه ۱۹۲.    
«تكبر در قلوب مردان بالا رفته مانند بالا رفتن و تاثير سموم كشنده.»
[۲۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۵۹.    
[۲۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۵۹.    
(شرح های خطبه:
[۲۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۸۰.    
[۲۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۳۴۹.    
[۳۰] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۴۳۷.    
[۳۱] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۶۴.    
)

از این ماده هشت مورد در نهج‌البلاغه آمده است.

۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۶۲.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۳۳.    
۳. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۳۳۸.    
۴. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۷۴۴.    
۵. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۵۲۳، خطبه ۲۱۳.    
۶. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۲۰.    
۷. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۳۹، خطبه ۲۱۳.    
۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۱۵.    
۹. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۵.    
۱۰. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۶.    
۱۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۸، ص۱۹۶.    
۱۲. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۸۴.    
۱۳. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۶۴.    
۱۴. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۲۲۳، خطبه۹۸.    
۱۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۹۲.    
۱۶. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۴۵، خطبه ۹۹.    
۱۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۱۱.    
۱۸. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳.    
۱۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶.    
۲۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۳۴۹.    
۲۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۵۳.    
۲۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۸۳.    
۲۳. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۴۶۳، خطبه ۱۹۲.    
۲۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۷۳.    
۲۵. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۹۴، خطبه ۱۹۲.    
۲۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۵۹.    
۲۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۵۹.    
۲۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۸۰.    
۲۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۳۴۹.    
۳۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۴۳۷.    
۳۱. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۶۴.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سور»، ج۱، ص۵۶۲.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 192 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 213 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 98 نهج البلاغه
جعبه ابزار