در این سوره به داستان اصحاب فیل (لشکر فیل سواران ابرهه) اشاره شده، که از دیار خود به قصد تخریب کعبه معظمه حرکت کردند، و خدای تعالی با فرستادن مرغ ابابیل و آن مرغان با باریدن کلوخهای سنگی بر سر آنان هلاکشان کردند، و به صورت گوشت جویدهشان کردند. و این قصه از آیات و معجزات بزرگ الهی است، که کسی نمیتواند انکارش کند، تاریخ نویسان آن را مسلم دانسته، و شعرای دوران جاهلیت در اشعار خود از آن یاد کردهاند. به همین مناسبت سوره «فیل» نام گرفته است. خود این واقعه که پیش از اسلام رخ داده بود مبدا تاریخ، و آن سال به «عام الفیل» مشهور شد. بنا بر نقل مورخان، در همان سال هم پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم متولد و چهل سال پس از آن ماجرا به رسالت مبعوث شد. این تاریخچه و یادآوری آن در قرآن، هشداری است به کسانی که از در جنگ و ستیز با خدا و آیین او وارد میشوند.
۱. پنج آیه، ۲۳ کلمه و ۹۳، ۹۶ یا ۹۷ حرف دارد. ۲. در ترتیب نزول، نوزدهمین و در قرآن یکصد و پنجمین سوره است. ۳. پس از سوره کافرون و پیش از سوره فلق در مکه و پیش از هجرت نازل شد. ۴. از نظر کمیت، از سورههای مفصل و از نوع قصار آن قلمداد میشود. ۵. از سورههای جمعی النزول است. ۶. در این سورهنسخی رخ نداده است.