• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ساحِل (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





ساحِل (به کسر حاء) از واژگان قرآن کریم به معنای کنار دریا است.
این واژه فقط یکبار در قرآن کریم آمده است.



ساحِل به معنای كنار دریا است.
ناگفته نماند از جمله معانى سحل كوبيدن و تراشيدن است.
در اقرب گويد «سَحَلَ‌ الشَّيَ‌ءَ: قَشَرَهَ، نَحَتَهَ، سحقه»
على هذا كنار دريا را ساحل گويند كه دريا آن را می‌تراشد و يا آن را می‌كويد.
قاموس و اقرب گويد: علت اين تسميه آن است كه آب آن را سحل كرده يعنى تراشيده يا كوبيده است و قياس اين بود كه مسحول گفته شود يا معنى آن ذو ساحل است.
طبرسی (رحمه‌اللّه) ساحل را شط گفته كه همان كنار درياست.


به موردی از ساحِل که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - بِالسَّاحِلِ‌ (آیه ۳۹ سوره طه)

(فَاقْذِفِيهِ فِي الْيَمِّ فَلْيُلْقِهِ الْيَمُ‌ بِالسَّاحِلِ‌ ...)
«او را در دريا رها كن تا دريا او را به كنار اندازد.»

۲.۲ - کاربرد در نهج البلاغه

در نهج البلاغه خطبه ۱۵۱ آمده‌ :
«وَ تَدُقُّ أَهْلَ الْبَدْوِ بِمِسْحَلِهَا.»
«اهل وادى را با مدقه‌اش می‌كوبد.»
اين كلمه فقط يكبار در قرآن آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۲۴۲.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۰۲.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۳۹۴.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۲، ص۶۳۵.    
۵. فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، ص۱۰۱۳.    
۶. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۲، ص۶۳۵.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۷، ص۱۸.    
۸. طه/سوره۲۰، آیه۳۹.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۲۰۷.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۱۵۰.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۲۶.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۸.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۲۴، خطبه ۱۵۱.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۵۱، خطبه ۱۴۷.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۱۱، خطبه ۱۵۱.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۲۱، خطبه ۱۵۱.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۰۶.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۱۳.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۳۲.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۱۶۶.    
۲۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۱۳۸.    
۲۲. طه/سوره۲۰، آیه۳۹.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «ساحل»، ج۳، ص۲۴۲.    






جعبه ابزار