زینت از نظر اسلام (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مکارم شیرازی در
تفسیر نمونه می‌فرمایند:
در مورد استفاده از انواع زينت‌ها،
اسلام مانند تمام موارد،
حد اعتدال را انتخاب كرده است، نه مانند بعضى كه مى‌پندارند استفاده از زينت‌ها و تجملات هرچند به صورت معتدل بوده باشد، مخالف
زهد و پارسايى است و نه مانند تجمل‌پرستانى كه
غرق در
زینت و
تجمل مى‌شوند و تن به هرگونه عمل نادرستى براى رسيدن به
هدف نامقدس مى‌دهند.
و اگر ساختمان
روح و
جسم انسان را در
نظر بگيريم مى‌بينيم كه تعليمات اسلام در اين زمينه درست هماهنگ ويژگی‌هاى روح انسان و ساختمان جسم اوست.
توضيح اين كه: به گواهى روان شناسان، حسّ زيبايى يكى از چهار بعد روح انسانى است كه به ضميمه حسّ نيكى و حسّ دانايى و حسّ مذهبى، ابعاد اصلى روان آدمى را تشكيل مى‌دهند و معتقدند تمام زيبایی‌هاى ادبى، شعرى، صنايع ظريفه و
هنر به معنى واقعى همه مولود اين حسّ است، با
وجود اين چگونه ممكن است، يک
قانون صحيح، اين حسّ اصيل را در روح انسان خفه كند و عواقب سوء عدم اشباع صحيح آن را ناديده بگيرد.
لذا در اسلام استفاده كردن از زيبایی‌هاى طبيعت، لباس‌هاى زيبا و متناسب، به كار بردن انواع عطرها و امثال آن، نه تنها مجاز شمرده شده، بلكه به آن توصيه و سفارش شده است و روايات زيادى در اين زمينه از پيشوايان مذهبى در كتب معتبر نقل شده است.
به عنوان نمونه در تاريخ زندگى
امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) مى‌خوانيم هنگامى كه به
نماز برمى‌خاست بهترين لباس خود را مى‌پوشيد، سؤال كردند چرا بهترين لباس خود را مى‌پوشيد؟ فرمود:
انّ اللّه جميل و يحبّ الجمال، فاتجمّل لربّى و هو يقول: «خُذوا زينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ.»«خداوند زيباست و زيبايى را دوست دارد و به‌همين‌جهت،من براى (راز و نياز با) پروردگارم لباس زيبا مى‌پوشم و هم او دستور داده است كه زينت خود را به هنگام رفتن به
مسجد برگيريد.»
در
حدیث ديگرى مى‌خوانيم كه يكى از زاهدان ريايى به نام «
عباد بن کثیر» با «
امام صادق (علیه‌السلام)» روبرو شد، در حالى كه امام (ع) لباس نسبتا زيبايى بر تن داشت، به امام گفت: تو از خاندان نبوّتى، و پدرت
علی (علیه‌السلام) لباس بسيار ساده مى‌پوشيد، چرا چنين لباس جالبى بر تن تو است؟ آيا بهتر نبود كه لباسى كم‌اهميت از اين مى‌پوشيدى؟ امام فرمود: واى بر تو اى عباد!...
مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللّٰهِ الَّتِي أَخْرَجَ لِعِبٰادِهِ وَ الطَّيِّبٰاتِ مِنَ الرِّزْقِ.
«چه كسى
حرام كرده است زينتهايى را كه خداوند براى بندگانش آفريده و روزی‌هاى پاكيزه را؟» و روايات ديگر.
اين تعبير كه خداوند زيباست و زيبايى را دوست دارد و يا تعبير به اين كه خداوند زيبایی‌ها را آفريده، همگى اشاره به اين
حقیقت است كه اگر استفاده از هرگونه زيبايى ممنوع بود. خداوند هرگز اين‌ها را نمى‌آفريد، آفرينش زيبایی‌ها در جهان هستى خود
دلیل بر اين است كه خالق زيبایی‌ها، آن را دوست دارد.
ولى آن‌چه مسلم است مردم نبايد راه افراط بپويند و از روش موزون و معتدل تجاوز كنند، زيرا بيش از بيست مورد در قرآن مجيد به مسئله
اسراف اشاره شده و آن را نكوهش كرده است، مخصوصا در جوامعى كه افراد محروم و بينوا وجود داشته باشد، حتى از زينت‌هاى معتدل نيز
نهی مى‌كند و لذا مى‌بينيم در بعضى از روايات هنگامى كه از بعضى امامان (ع) سؤال مى‌كردند چرا لباس فاخر پوشيده‌اند، در حالى كه جد شما على (ع) چنين لباسى بر تن نمى‌كرد؟ در پاسخ مى‌فرمودند مردم آن زمان در شدت و فشار بودند و مى‌بايست چنين شود، اما مردم
زمان ما
زندگی مرفه ترى دارند و در چنين شرايطى استفاده از اين زينت‌ها (در حدود معقول)مانعى ندارد.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «زینت از نظر اسلام»، ج۲، ص ۲۸۴.
