• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رسم عثمانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



روش کتابت قرآن در زمان عثمان را رسم عثمانی گویند.



روش نگارش قرآن در زمان عثمان را «رسم عثمانی» یا «رسم المصاحف» گویند.


مصاحفی که با این رسم الخط نوشته شدند شهرت و اعتباری فراوان دارند و در گذشته و حال پایه و اساس کتابت قرآن به شمار می‌آیند.


از مشخصات این رسم الخط نداشتن نقطه، اعراب ، تشدید و… است. فقدان نقطه و اعراب عاملی می‌شد که آیه‌ای به قرائت‌های مختلف خوانده شود، و اگر نص قرآن با حفظ و قرائت به صورت متواتر ضبط نمی‌شد، امروزه قرائت صحیح بسیاری از کلمات دست نیافتنی بود.


با این همه، این رسم الخط طرفداران فراوانی یافته است؛ تا آن جا که عده‌ای آن را توقیفی، مستند به رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم، غیرقابل جایگزین، و کاستی‌های آن را از اسرار می‌دانند. در مقابل، گروهی با مردود شمردن تقدس هر رسم الخطی به آن با دیده انتقاد نگریسته‌اند.


اختلاف این رسم الخط با رسم الخط متداول، در قالب شش قاعده بیان شده است که عبارتند از: حذف ؛ زیادت ؛ تبدیل ؛ اتصال ؛ انفصال ؛ نوشتن کلماتی با دو قرائت به یک شکل.
[۱] ابن ابی داود، عبدالله بن سلیمان، ۲۳۰ - ۳۱۶ق، کتاب المصاحف، ص۳۰.
[۶] معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۵۲.
[۷] حمد، غانم قدوری، رسم المصحف دراسة لغویه تاریخیه، ص(۱۲۹-۲۳۲).
[۹] رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص(۵۱۹-۵۲۶).



قواعد رسم قرآن .


۱. ابن ابی داود، عبدالله بن سلیمان، ۲۳۰ - ۳۱۶ق، کتاب المصاحف، ص۳۰.
۲. زرقانی، محمد عبد العظیم، ۱۹۴۸- م، مناهل العرفان فی علوم القرآن، ج۱، ص(۳۶۹-۳۹۸).    
۳. صالح، صبحی، ۱۹۲۶ -، مباحث فی علوم القرآن، ص۹۱.    
۴. کردی، محمد طاهر، ۱۳۲۱-۱۴۰۰ق، تاریخ القرآن وغرائب رسمه وحکمه، ص(۹۳-۱۱۰).    
۵. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۱، ص۳۸۰.    
۶. معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۵۲.
۷. حمد، غانم قدوری، رسم المصحف دراسة لغویه تاریخیه، ص(۱۲۹-۲۳۲).
۸. اسماعیل، محمدبکر، دراسات فی علوم القرآن، ص(۱۳۷-۱۷۳).    
۹. رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص(۵۱۹-۵۲۶).



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «رسم عثمانی».    




جعبه ابزار