• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خبائث (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





خَبائِث: (وَ لُوطاً آتَيْنٰاهُ حُكْماً وَ عِلْماً وَ نَجَّيْنٰاهُ مِنَ اَلْقَرْيَةِ اَلَّتِي كٰانَتْ تَعْمَلُ اَلْخَبٰائِثَ‌...)
خَبائِثَ: جمع «خبیثة» در اصل از مادّۀ «خبث» و به معنی «کارهای بد و عادات زشت و پلید و مورد تنفر» است. آیۀ مورد بحث اشاره به اعمال زشت و پلید قوم لوط می‌کند و می‌گوید: «و لوط را (به یاد آور) که به او حکم و علم دادیم و از شهری که اعمال زشت و کثیف (عمل لواط) انجام می‌دادند رهایی بخشیدیم...»
(کٰانَتْ تَعْمَلُ اَلْخَبٰائِثَ‌.) تعبیر «خبائث» به صورت جمع اشاره به این است که آنها علاوه بر عمل فوق‌العاده شنیع «لواط» کارهای زشت و خبیث دیگری را نیز انجام می‌دادند.
در آیۀ مورد بحث نسبت دادن اعمال زشت و پلید به «قریه» و شهر و آبادی به جای «اهل قریه» اشاره به این است که آنها آن‌چنان غرق فساد و گناه بودند که گویی از در و دیوار آبادیشان گناه و اعمال زشت و پلید می‌بارید.



به موردی از کاربرد خبائث در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - خبائث (آیه ۷۴ سوره انبیاء)

(وَ لُوطًا آتَيْنَاهُ حُكْمًا وَ عِلْمًا وَ نَجَّيْنَاهُ مِنَ الْقَرْيَةِ الَّتِي كَانَت تَّعْمَلُ الْخَبَائِثَ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فَاسِقِينَ.) (و لوط را به يادآور كه به او نبوّت و علم داديم؛ و از شهرى كه اعمال زشت و پليد انجام مى‌دادند، رهايى بخشيديم؛ چرا كه آنها مردم بد و نافرمانى بودند.)

۱.۲ - خَبائِث در المیزان و مجمع‌ البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه حكم به معناى فصل خصومت، و يا به معناى حکمت است، و آن قريه كه عمل خبائث مرتكب مى‌شد، نامش سدوم بود، كه لوط در مهاجرتش با ابراهيم در آنجا منزل كرد، و منظور از خبائث كارهاى زشت است، و مراد از رحمت، مقام ولایت و يا نبوت است، كه هر كدام باشد وجهى دارد.

۱. انبیاء/سوره۲۱، آیه۷۴.    
۲. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۳، ص۴۵۹.    
۳. انبیاء/سوره۲۱، آیه۷۴.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۲۸.    
۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۴۳۱-۴۳۶.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۳۰۶.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۴۵.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۸۹.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «خَبائِث»، ج۱، ص۶۵۵.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره انبیاء | لغات قرآن




جعبه ابزار