حُمَة (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حُمَة (به ضم حاء و فتح میم) از
واژگان نهج‌البلاغه به معنای سمّ يا نيش زنبور، مار، عقرب و نحو آن است.
تاء آن عوض از واو يا «ياء» است زيرا كه اصل آن «حمو يا حمى» مى‌باشد.
سه مورد از این مادّه در
نهج‌البلاغه به كار رفته است.
حُمَة به معنای سم یا نیش زنبور، مار، عقرب و نحو آن است.
تاء آن عوض از واو يا «ياء» است زيرا كه اصل آن «حمو يا حمى» مى‌باشد.
بعضی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد:
امام علی (صلوات‌الله‌علیه) در رابطه با
تقوی فرموده:
«
«اعْلَمُوا عِبادَ اللهِ، أَنَّ دارُ حِصْن عَزِيز، وَ الْفُجورَ دارُ حِصْن ذَلِيل، لاَ يَمْنَعُ أَهْلَهُ، وَ لاَ يُحْرِزُ مَنْ لَجَأَ إِلَيْهِ. أَلاَ وَ بِالتَّقْوَى تُقْطَعُ حُمَةُ الْخَطايَا، وَ بِالْيَقِينِ تُدْرَكُ الْغايَةُ الْقُصُوَى.» «اى بندگان خدا! بدانيد كه تقوا قلعه‌اى محكم و نيرومند است، امّا بدكارى و
گناه، حصارى است سست و بى دفاع كه اهلش را از بدى باز نمى‌دارد و كسى كه به آن پناهنده شود نگهداريش نمى‌كند، آگاه باشيد با تقوا مى‌توان زهر گناهان را از بين برد و با يقين به برترين درجه مقصود رسيد.»
امام علی (صلوات‌الله‌علیه) درباره
منافقان فرموده:
«قَدْ هيّأُوا الطَّرِيقَ، وَ أَضْلَعُوا الْمَضِيقَ. فَهُمْ لُمَةُ الشَّيْطانِ، وَ حُمَةُ النِّيرَانِ.» «راه انحراف را بر مردم آسان جلوه داده و گردنه را کج کرده‌اند (تا گذشتن از آن مشکل باشد) آنها جمعیت
شیطان و شعله آتش هستند.»
حضرت درباره
طلحه،
زبیر و طلب کنندگان خون
عثمان فرموده است:
«إِنَّ مَعِي لَبَصِيرَتِي، ما لَبَّسْتُ وَ لاَ لُبِّسَ عَلَيَّ، وَ إِنَّها لَلْفِئَةُ الْباغِيَةُ، فِيها الْحَمأُ وَ الْحُمَةُ وَ الشُّبْهَةُ الْمُغْدِفَةُ.» «من بينايى خويش را به همراه دارم، چيزى را بر كسى مشتبه نكرده‌ام و چيزى بر من نيز مشتبه نشده است. آنها گروهى سركش و ستمگرند كه بعضى از بستگان
پیامبر و
همسر او را با خود همراه كردند و كار را بر مردم مشتبه ساختند.»
سه مورد از این ماده در نهج‌البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حمایة»، ج۱، ص۳۰۷.
