• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حَظّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





حَظّ یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای نصیب است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در موارد متعددی از این واژه استفاده نموده است.



حَظّ به معنای نصیب است.


برخی از مواردی که در نهج البلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - حَظّ - حکمت ۴۴۱ (درباره محبت)

حضرت علی (علیه‌السلام) در یک ترسیم عجیب فرموده:
«زُهْدُكَ فِي رَاغِب فِيكَ نُقْصَانُ حَظّ، وَرَغْبَتُكَ فِي زَاهِد فِيكَ ذُلُّ نَفْس»؛
«کنار کشیدن از کسی که به تو راغب است نقصانی است در نصیب‌ خیر، و رغبت و گرم گرفتن تو با کسی که از تو دوری می‌کند ذلّت نفس است».

۲.۲ - الْحَظُّ - حکمت ۲۶۶ (درباره آرزوهای کاذب)

«وَ الاَْمَانِيُّ تُعْمِي أَعْيُنَ الْبَصَائِرِ، وَ الْحَظُّ يَأتِي مَنْ لاَ يَأْتِيهِ»؛
«آرزوهای کاذب چشم‌های بصیرت را کور می‌کند نصیب مقدر (روزی) می‌رسد به کسی که به طرف آن نمی‌رود».
این لفظ سیزده مورد در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۲۸۴.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۴، ص۲۸۳.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۶۷۶.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۸۸۷، حکمت ۴۴۱.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۲۶۰، حکمت ۴۵۱.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۵۵، حکمت ۴۵۱.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۴۹.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۷۴.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۷۴.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۵، ص۵۵۸.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۵۲۱.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۱۰۱.    
۱۳. سید رضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص، حکمت ۲۶۶.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۲۲۰، حکمت ۲۷۵.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۲۴، حکمت ۲۷۵.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۰۷.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۵۱.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۵۲.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۴، ص۳۱۲.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۳۶۵.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۱۶۵.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۶۲، خطبه ۸۲.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۳۰۶، خطبه ۱۴۲.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۸۲۶، حکمت ۲۲۱.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حظّ»، ج۱، ص۲۸۴.    






جعبه ابزار