• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حَتَّیٰ (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: حتی.


حَتَّیٰ (به فتح جیم و تاء مشدد) از واژگان قرآن کریم حروف جر است.
اگر بر فعل مضارع وارد شود آن را منصوب می‌کند.
گاهی نیز مثل «الی» دلالت بر انتها و غایت می‌کند.



حَتَّیٰ از حروف جرّ است.


به مواردی از حَتَّى که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - حَتَّی‌ (آیه ۳۵ سوره یوسف)

(لَیَسْجُنُنَّهُ‌ حَتَّی‌ حِینٍ‌)
«تصميم گرفتند او را تا مدّتى زندانى كنند.»
حتی، گاهی مثل «الی» دلالت بر انتها و غایت می‌کند.
(وَ لَکُمْ فِی الْاَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَ مَتاعٌ اِلی‌ حِینٍ‌)
(و براى شما در زمين، تا زمان معيّنى محل اقامت و وسيله بهره‌بردارى خواهد بود.)


۲.۲ - حَتَّی‌ (آیه ۲۱۴ سوره بقره)

(وَ زُلْزِلُوا حَتَّی‌ یَقُولَ الرَّسُولُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ مَتی‌ نَصْرُ اللَّهِ‌)
(و آن‌چنان بى‌قرار شدند كه پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و افرادى كه با او ایمان آورده بودند گفتند: «پس يارى خدا كى خواهد آمد؟!»)
چون بر فعل مضارع داخل شود آن فعل منصوب گردد.
گاهی مابعد آن داخل در حکم ماقبل است مثل: «اکلت السّمکة حتّی راسها»
راغب گوید: اگر مابعدش منصوب باشد آن به معنی «الی ان» است و اگر مرفوع شود به معنای «کی».



۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۲، ص۱۰۳.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۲۱۸.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۲، ص۱۹۷.    
۴. یوسف/سوره۱۲، آیه۳۵.    
۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۲۳۱.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۱۷۰.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۲۱۲.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۳۵۴.    
۹. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۲، ص۱۹۷.    
۱۰. اعراف/سوره۷، آیه۲۴.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۵۳.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۸، ص۴۱.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۳۵.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۹، ص۷۴.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۶۲۹.    
۱۶. بقره/سوره۲، آیه۲۱۴.    
۱۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۳.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲، ص۲۳۷.    
۱۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان ج۲، ص۱۵۹.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲، ص۲۸۵.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۵۴۶.    
۲۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۲۱۸.    
۲۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۲۱۸.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «حتی»، ج۲، ص۱۰۳.    






جعبه ابزار