• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حمّاد بن عمر عجرد (مقاله‌دوم)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: حمّاد بن عمر عجرد.


حمّاد بن عمر عَجْرد۱۶۱ق)، از شاعران و ندیمان قرن دوم هجری قمری بود. وی ندیم ولید بن یزید و از شاعران دربار عباسیان بود.
حمّاد بسیاری از حاکمان و امیران اموی و عباسی را مدح کرده است.



ابوعمرو حمّاد بن عمر بن یونس بن کلیب عجرد سوائی واسطی کوفی، در کوفه به دنیا آمد و در همان شهر بزرگ شد. برخی نیز وی را اهل واسط دانسته‌اند. در آغاز مدتی در موصل و بحرین کاتب امیران وقت بود و سپس همچون پدرش به شعر و شاعری پرداخت. در این راستا به شهرهای دمشق، بصره، اهواز و بغداد سفر کرد
[۳] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۲۴۹.
و می‌کوشید با حاکمان رابطه برقرار کند تا بالاخره یکی از ندیمان ولید بن یزید، یازدهمین حاکم اموی (حکومت ۱۲۵-۱۲۶ق) شد.
او در زمان مهدی عباسی (خلافت ۱۵۸-۱۶۹ق) به بغداد رفت و یکی از شاعران بنام این دوره به شمار آمده است.
حمّاد با افرادی مانند مطیع بن ایاس، یحیی بن حصین و یحیی بن زیاد دوست بود که تمامی آنها متهم به زندقه بودند. گفتنی است با ابوحنیفه دوست بود، ولی پس از مدتی این رابطه قطع شد. او در گمراهی، مشهور بود و با بشّار بن برد مشاعره و مهاجات داشت. همچنین حمّاد بسیاری از حاکمان و امیران اموی و عباسی را مدح کرده است.


سرانجام حماد در سال ۱۶۱ق در بصره درگذشت.


از حمّاد اخبار و اشعار بسیاری نقل شده و از او دیوان شعر و مراثی الحسین برجای مانده است. (دیگر منابع:
[۱۵] تفضلی، آذر و مهین فضائلی جوان، فرهنگ بزرگان، ص۱۸۵.
)


۱. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۴، ص۴۶۶.    
۲. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۱۴۴.    
۳. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۳، ص۲۴۹.
۴. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۲، ص۳۴۹.    
۵. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۱۴۴.    
۶. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۲، ص۲۷۲.    
۷. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۳، ص۱۱۹۷.    
۸. موسوی خوانساری، محمدباقر، روضات الجنات، ج۳، ص۲۴۸.    
۹. علم‌الهدی، سید مرتضی، الامالی، ج۱، ص۱۳۳.    
۱۰. جاحظ، عمرو بن بحر، الحیوان، ج۴، ص۴۸۳.    
۱۱. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۸، ص۲۹۶-۲۹۷.    
۱۲. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۳، ص۱۱۹۸.    
۱۳. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۷۴.    
۱۴. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲۰، ص۲۹۳.    
۱۵. تفضلی، آذر و مهین فضائلی جوان، فرهنگ بزرگان، ص۱۸۵.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «حمّاد عَجْرد»، ج۱، ص۲۹۴.






جعبه ابزار