• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جُمْس (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





جُمْس (به ضم جیم) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای جامد شدن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص رزق و روزی مورچه از این واژه استفاده نموده است.
این واژه یک‌بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.



جُمْس (به ضم جیم) به معنای جامد شدن آمده است.
چنان‌که در لغت گفته می‌شود: این واژه غالبا درباره‌ آب جامد و روغن جامد می‌آید.
همچنین نبات جامد آن است که طراوتش رفته باشد.


موردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - الْجامِسِ - خطبه ۱۸۵ (روزی یافتن مورچه)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره روزی یافتن مورچه فرموده است:
«لا يَحْرِمُها الدَّيّانُ، وَ لَوْ في الصَّفا الْيابِسِ، وَ الْحَجَرِ الْجامِسِ
«خدای دیّان او را محروم نمی‌کند هر چند در روی سنگ صاف خشک و یا سنگ خاره باشد.»


این واژه یک‌بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۶، ص۴۲.    
۲. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۵۵۰.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۲۰، خطبه ۱۸۵.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۴۰، خطبه ۱۸۰.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۷۰، خطبه ۱۸۵.    
۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۳۵.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۴۱.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۱۶۰.    
۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۲۱.    
۱۰. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۵۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جمس»، ص۲۲۹-۲۲۸.    






جعبه ابزار