• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جَوّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





جَوّ (به فتح جیم) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای هوا و یا فضای و میان زمین و آسمان است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در آغاز نبرد صفین و آفرینش جهان، از این واژه استفاده نموده است.
این واژه هشت‌ بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.



جَوّ (به فتح جیم) به معنای هوا و یا فضای و میان زمین و آسمان، آمده است.
جمع این واژه «اجواء» است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - الْجَوِّ - خطبه ۱۷۱ (دعا)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در آغاز نبرد صفین می‌فرماید:
«اللَّهُمَّ رَبَّ السَّقْفِ الْمَرْفوعِ، وَ الْجَوِّ المَكْفوفِ ... إِنْ أَظْهَرْتَنا عَلَى عَدُوِّنا فَجَنِّبْنا الْبَغْيَ وَ سَدِّدْنا لِلْحَقِّ، وَ إِنْ أَظْهَرْتَهُمْ عَلَيْنا فَارْزُقْنا الشهادَةَ.»
«خدایا‌ ای پروردگار آسمان بلند و جوّ نگاه داشته شده، اگر ما را بر دشمن پیروز کردی از ظلم دورمان دار و برای حق استوار گردان و اگر دشمن را بر ما پیروز کردی ما را شهادت نصیب کن.»

۲.۲ - الْأَجْواءِ - خطبه ۱ (آفرینش جهان)

امام (علیه‌السلام) درباره آفرینش جهان فرموده است:
«ثُمَّ أَنْشَأَ سُبْحانَهُ فَتْقَ الْأَجْواءِ وَ شَقَّ الْأَرْجاءِ.»
«پس از آن خداوند سبحان طبقات جوّ را از هم گشود، و اطراف آن را باز كرد.» این کلام در خصوص خلقت جهان در بیان آن حضرت آمده است.



این واژه هشت‌ بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۲۱۳.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۱، ص۹۱.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۷۹، خطبه ۱۷۱.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۰۱، خطبه ۱۶۶.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ج۱، ص۲۴۵، خطبه ۱۷۱.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۷۷، خطبه ۱۷۱.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۹۹.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۰۰.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۴۷۵.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۱۲۲.    
۱۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۳۰۱.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۸، خطبه ۱.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه ج۱، ص۱۰، خطبه ۱.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۰، خطبه ۱.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۵، خطبه ۱.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۸۹.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۹۸.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۱، ص۱۲۵.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه ج۱، ص۳۷۲.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۸۳.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۱۸، خطبه ۱۴۹.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۶۱، خطبه ۱۶۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جو»، ص۲۴۳.    






جعبه ابزار