جنّت (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جنّت: (اَنْشَاَ جَنَّاتٍ مَّعْرُوشاتٍ)«جنّت» هم به باغ و هم به زمین‌های پوشیده از زراعت گفته می‌شود و باغ‌های پردرخت را نیز به خاطر مستور شدن زمین‌هایشان، «جَنَّت» می‌گویند.
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با جنّت:
(وَهُوَ الَّذِي أَنشَأَ جَنَّاتٍ مَّعْرُوشَاتٍ وَغَيْرَ مَعْرُوشَاتٍ وَالنَّخْلَ وَالزَّرْعَ مُخْتَلِفًا أُكُلُهُ وَالزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُتَشَابِهًا وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ كُلُواْ مِن ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَآتُواْ حَقَّهُ يَوْمَ حَصَادِهِ وَلاَ تُسْرِفُواْ إِنَّهُ لاَ يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ) (اوست کسی که باغ‌های معروش [
باغ‌هایی که درختانش روی داربست‌ها قرار دارد]، و باغ‌های غیر معروش [
باغ‌هایی که نیاز به داربست ندارد] را آفرید؛ و همچنین
نخل و انواع زراعت را، که از نظر میوه و طعم با هم متفاوتند؛ و نیز
درخت زیتون و
انار را، که از جهتی با هم شبیه، و از جهتی تفاوت دارند؛ برگ و ساختمان ظاهریشان شبیه یکدیگر است، ولی طعم و میوه آنها متفاوت می‌باشد. از میوه آن، به هنگامی که به ثمر می‌نشیند، بخورید؛ و حق آن را به هنگام برداشت محصول، بپردازید؛ و
اسراف نکنید، که
خداوند مسرفان را دوست ندارد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: شجره معروشه آن درختی را گویند که شاخه‌هایش به وسیله داربست بالا رفته و یکی بر بالای دیگری قرار گرفته باشد، مانند درخت انگور. و عرش در اصل لغت به معنای رفع و بلندی است. بنابراین،
(جَنَّاتٍ مَعْرُوشاتٍ) عبارت خواهد بود از تاکستان‌ها و باغ‌های انگور و مانند آنها، و جنات غیر معروشات باغ‌هایی که درخت‌های آن بر تنه خود استوار باشد نه بر داربست.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(وَالْجَآنَّ خَلَقْنَاهُ مِن قَبْلُ مِن نَّارِ السَّمُومِ) (و
جنّ را پیش از آن، از آتش گرم و سوزان خلق کردیم.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: اصل کلمه جن به معنای پوشاندن است، و همین معنا در همه مشتقات کلمه جریان دارد نظیر جن، چون از نظر پوشیده است، و مجنة و جنة (سپر) چون آدمی را از
شمشیر دشمن می‌پوشاند، و
جنین، و
جنان- به فتح جیم (قلب)، چون از نظرها پنهان است و همچنین در این جمله قرآن:
(جَنَّ عَلَیْهِ اللَّیْلُ) و مشتقات دیگر آن، این معنا جریان دارد.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
(اتَّخَذُوا أَيْمَانَهُمْ جُنَّةً فَصَدُّوا عَن سَبِيلِ اللَّهِ إِنَّهُمْ سَاء مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ) (آنها سوگندهایشان را پوششی قرار دادند تا مردم را از راه خدا باز دارند، و چه بد است آنچه انجام می‌دادند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه جنة - به ضمه جیم- به معنای سپر است، و منظور از سپر معنای مجازی آن است، یعنی هر چیزی که
انسان با آن حفظ شود.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «جنّت»، ص۱۶۸.
