جذع (فقه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تیر سقف را
جِذْع گویند. به مناسبت در باب
صلح به کار رفته است.
کار گذاشتن تیر سقف بر
دیوار همسایه
جایز نیست؛ چنان که اجابت این درخواست بر همسایه
واجب نیست، هرچند
مستحب مؤکد است.
در صورت
اذن و کار گذاشتن
تیر، آیا اذن‌دهنده می‌تواند از اذن خود رجوع کند؟ در صورتی که کارگذاشتن تیر به سبب
شرط ضمن عقد لازم یا
مصالحه و مانند آن مجاز باشد، رجوع جایز نیست و در صورتی که صرف اذن به گذاشتن تیر باشد، در جواز رجوع اختلاف است. برخی، در صورت به عهده گرفتن
خسارت قائل به
جواز رجوع شده‌اند.
چنانچه
مجاز یا غیر مجاز بودن تیر نهاده شده بر دیوار
همسایه نامعلوم باشد، اصل بر مجاز بودن آن است، مگر خلاف آن ثابت شود. بنابر این، همسایه حقّ درخواست برداشتن آن یا جلوگیری از گذاشتن دوبارۀ آن را در صورت تجدید
بنا ندارد، مگر اینکه
عدوانی یا
عاریه بودن آن معلوم شود؛ البته در فرض دوم (عاریه)، حق درخواست برداشتن، بنابر قول به جواز رجوع است.
بودن تیر سقف بر دیوار مورد
نزاع بین دو نفر در فرض عدم وجود
بیّنه «
یَد» به شمار می‌رود و نشان
ملکیت است که با
قَسَم خوردن حکم به ملکیت می‌شود؛ هرچند برخی قدما- به جهت متعارف بودن
مسامحه در گذاشتن تیر سقف بر دیوار همسایه- آن را
امارۀ ملکیّت ندانسته‌اند.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۳، ص۶۴.
