ثَبَج (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ثَبَج (بر وزن شرف) یکی از مفردات
نهج البلاغه، به معنای وسط، بالای شی، معظم شی، ما بین گردن و پشت، می‌باشد که
حضرت علی (علیه‌السلام) در مورد
خیمه معاویه و
آفرینش زمین، از این واژه استفاده نموده است.
ثَبَج (بر وزن شرف)
به معنای وسط، بالای شی، معظم شی، ما بین گردن و پشت، آمده است.
برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) در
جنگ صفین با اشاره به چادر معاویه به اصحابش فرمودند:
«وَ عَلَيْكُمْ بِهذَا السَّوَادِ الاَْعْظَمِ، وَ الرِّوَاقِ المُطَنَّبِ، فَاضْرِبُوا ثَبَجَهُ، فإِنَّ الشَّيْطَانَ كَامِنٌ فِي كِسْرِهِ»؛
«در نظر آورید این سواد اعظم (مردم
شام) را و این خیمه طنابدار معاویه را، از وسط آن خیمه بزنید که
شیطان در پایین آن موضع گرفته است.»
واژه «کسر» (به کسر کاف) به معنای قسمت پایین خیمه است.
امام (علیه‌السلام) در رابطه با خلقت زمین نیز فرموده است:
«تَلْتَطِمُ أَوَاذِيُّ أمْواجِهَا، وَ تَصْطَفِقُ مُتَقَاذِفَاتُ أَثْبَاجِها»؛
«تلاطم می‌کرد بالاهای امواج آن و به هم زده می‌شده، موج‌های انداخته شده و به وجود آمده آن.»
منظور از واژه «اثباج» در این‌جا قسمت‌های بالای امواج است.
این واژه دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ثبج»، ص۱۸۲.
