تَیْر (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَیْر (به فتح تاء و سکون یاء) یکی از
مفردات نهج البلاغه، به معنای بزرگ شدن و بلند شدن است.
حضرت علی (علیهالسلام) در خصوص
آفرینش عالم هستی و پیشوایان گمراه، از این واژه استفاده نموده است.
این واژه سه بار در «
نهجالبلاغه» آمده است.
تَیْر (به فتح تاء و سکون یاء) به معنای بزرگ شدن و بلند شدن آمده است.
همچنین در لغت آمده است: «
تارَ البحر تَيَرَاناً: تَعاظَمَت امواجهُ وَ هاجَ.»
«تیّار» موج دریا را گویند که متلاطم است.
مواردی که در «نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) در رابطه با خلقت عالم فرموده است:
«فأَجازَ فيها مَاءً مُتَلاطِماً تَيّارُهُ، مُتَراكِماً زَخّارُهُ.» «در آن آبى كه امواج متلاطم آن روى هم مىغلتيد، جارى ساخت و آن را بر پشت بادى شديد و طوفانى كوبنده حمل نمود.»
امام (علیهالسلام) درباره پیشوای ضلالت میفرماید:
«ثُمَّ أَقْبَلَ مُزْبِداً كَالتَّيّارِ لا يُبالي ما غَرَّقَ.» «سپس کف بر دهان رو کرد، مانند موجی که از آنچه غرق میکند باکی ندارد.»
همچنین آن حضرت (علیهالسلام) در
خطبه ۹۰، فرمودهاند:
«وَ سَكَنَتِ الاَْرْضُ مَدْحُوَّةً في لُجَّةِ تَيّارِهِ.» «زمین ساكن و آرام شد و همچون اسب افسار شده، اسير و رام گرديد.»
«یعنی در دریای مواجّ آن.»
این واژه سه بار در «نهجالبلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «تیر»، ص۱۷۹.