• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تَلَع (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





تَلَع (به فتح تاء و لام) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای بلند و طویل شدن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص جریان مشاهده جنازه طلحه و عبدالرحمن بن عتاب پس از نبرد بصره، از این واژه استفاده نموده است.
فقط یک مورد از این واژه در «نهج‌البلاغه» آمده است.



تَلَع (به فتح تاء و لام) به معنای بلند و طویل شدن آمده است.
چنان‌که گفته می‌شود: «تَلَعَ عُنُقه: طالَت.»


موردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - أَتْلَعوا - خطبه ۲۱۸ (درباره طلحه)

امام (صلوات‌الله‌علیه) پس از جنگ بصره چون جنازه طلحه و عبد الرحمن بن عتاب را مشاهده کرد، فرمودند:
«لَقَدْ أَصْبَحَ أَبو مُحَمَّد بِهذا الْمَكانِ غَريباً ... أَدْرَكْتُ وَتْري مِنْ بَني عَبْدِ مَناف ... لَقَدْ أَتْلَعوا أَعْناقَهُمْ إِلَى أَمْر لَمْ يَكونوا أَهْلَهُ فَوُقِصوا دونَهُ.»
«طلحه در این مکان غریب شد ... انتقام خویش را از بنی عبد مناف گرفتم آن‌ها گردن‌های خویش را برای خلافت که اهلش نبودند، بلند کردند و در کنار آن گردن‌هایشان شکسته شد.»


این واژه یک ‌بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۳۰۹.    
۲. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۳۰۳.    
۳. صاحب بن عباد، المحیط فی اللغه، ج۱، ص۸۰.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۳۳، خطبه ۲۱۸.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۲۹، خطبه ۲۱۴.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۳۷، خطبه ۲۱۹.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۲۷، خطبه ۲۱۹.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۹۸.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۹۸.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۸، ص۲۸۹.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۸۳.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۱۲۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «تلع»، ص۱۷۵.    






جعبه ابزار