تَعْثَوْا (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَعْثَوْا: (وَ لا تَعْثَوْا فِی الاَرْضِ مُفْسِدِینَ)«تَعْثَوْا» از مادّه
«عثی» به معنای تولید فساد است؛
منتها این ماده بیشتر به مفاسد اخلاقی و معنوی گفته میشود در حالیکه مادّه
«عیث» به مفاسد حسّی اطلاق میگردد.
بنابراین، ذکر کلمه
«مُفْسِدِین» بعد از جمله
«لاتَعْثَوْا» به عنوان تاکید میباشد؛ زیرا هر دو یک معنا را میرسانند.
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با تَعْثَوْا:
(وَ اذْكُرُواْ إِذْ جَعَلَكُمْ خُلَفَاء مِن بَعْدِ عَادٍ وَ بَوَّأَكُمْ فِي الأَرْضِ تَتَّخِذُونَ مِن سُهُولِهَا قُصُورًا وَ تَنْحِتُونَ الْجِبَالَ بُيُوتًا فَاذْكُرُواْ آلاء اللّهِ وَ لاَ تَعْثَوْا فِي الأَرْضِ مُفْسِدِينَ) (و به خاطر بياوريد هنگامى كه شما را جانشينان
قوم عاد قرار داد، و در زمين مستقر ساخت، كه در دشتهايش، قصرها براى خود بنا مىكنيد؛ و در كوهها، براى خود خانهها مىتراشيد. بنابراين، نعمتهاى
خدا را متذكّر شويد؛ و در
زمین، به
فساد نكوشيد.»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرماید: ماده
عثی هم به معنای فساد تفسیر شده، و هم به معنای
اضطراب و مبالغه آمده است.
راغب در
مفردات میگوید:
عیث و عثی با اینکه دو ماده هستند از جهت معنا به هم نزدیک هستند، مانند
جذب و
جبذ، چیزی که هست ماده عیث بیشتر در فسادهایی گفته میشود که محسوس باشد، به خلاف ماده عثی که بیشتر در فسادهای معنوی و غیر حسی به کار برده میشود، مانند
آیه (وَ لا تَعْثَوْا فِی الْاَرْضِ مُفْسِدِینَ) (دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(وَ إِلَى مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا فَقَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ ارْجُوا الْيَوْمَ الْآخِرَ وَ لَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ) (و ما به سوى «
مدین»، برادرشان «
شعیب» را فرستاديم؛ گفت: «اى قوم من! خدا را بپرستيد، و به روز بازپسين
ایمان بياوريد، و در زمين به فساد نكوشيد.»)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان میفرماید: در این
آیه حکایت میکند که شعیب مردم را به
عبادت خدا، یعنی به
توحید میخواند، و اینکه به
معاد معتقد شوند، چون رجای آخرت همان اعتقاد به معاد است، و اینکه در زمین فساد نکنند، و- به طوریکه بعضی
از مورخین در تاریخ قوم مدین گفتهاند- عمدهترین فسادانگیزی آنان در زمین عبارت بوده از
کمفروشی و خیانت در
کیل و
وزن.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «تَعْثَوْا»، ص۱۳۲.