• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تلقی رکبان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


استقبال شهروندان از کاروانهای تجاری در بیرون شهر را تَلَقّی رُکبان گویند از این عنوان در باب تجارت سخن رفته است.


منظور از عنوان یادشده در فقه عبارت است از استقبال اهل شهر در خارج شهر از کاروانهای تجاری، ـ که برای فروش کالاهای خود یا تهیّه کالاهای مورد نیاز، قصد ورود به شهر را دارند ـ به منظور خرید کالاهای آنان به بهای کمتر یا فروش جنس به ایشان به قیمت گران‌تر از آنچه در شهر معامله می‌شود.
[۱] ابن العلامه،ایضاح الفوائد، ج۱، ص۴۰۸.    
[۲] طریحی،فخرالدین،مجمع ‌البحرین، ج۴،ص۱۳۷.    


تلقّی رکبان بنابر مشهور مکروه است
[۳] نجفی،مجمدحسن،جواهر الکلام، ج۲۲، ص۴۷۱-۴۷۰.    
ولی در اینکه حکم کراهت محدود به خرید جنس از آنان می‌باشد یا آنکه شامل فروش کالا به آنان نیز می‌شود، اختلاف است.
[۴] نراقی،احمد،مستند الشیعة، ج۱۴، ص۴۲-۴۱.    

قول مخالف مشهور، حرمت است.

تحقق تلقّی رکبان منوط به شرایط ذیل است:
۱. خروج از شهر به انگیزه تلقّی رکبان باشد. بنابر این اگر شخصی به انگیزه دیگری بیرون رود و به طور تصادفی با کاروان برخورد و با آنان معامله کند کراهت ندارد.
[۵] نراقی،احمد،مستند الشیعة، ج۱۴، ص۴۰-۳۹.    

۲. حدّ خروج باید به مقداری باشد که عنوان خروج بر آن صادق باشد و کمتر از چهار فرسخ باشد، بیشتر از آن سفر تجاری محسوب می‌شود.
۳. بازرگانانِ عازم شهر از قیمت کالای خود یا کالایی که می‌خواهند بخرند در شهر آگاهی نداشته باشند.
[۶] سبزواری،عبدالاعلی،مهذب الاحکام، ج۱۶، ص۲۹-۲۸.    
[۷] نجفی،مجمدحسن،جواهر الکلام، ج۲۲، ص۴۷۳.    

برخی بین جاهل و عالم تفاوتی قائل نشده‌اند.
۴. کاروان تجارتی قصد ورود به شهر خاصّی را داشته باشد؛ بنابر این اگر قصدشان چنین باشد که در هر جای مناسب در مسیر، کالاهایشان را به فروش برسانند، تلقّی رکبان اشکال ندارد.
[۸] نراقی،احمد،مستند الشیعة، ج۱۴، ص۴۲.    


بازرگانانی که از قیمت کالاهای خود در شهر آگاهی ندارند در صورت فروش و مواجه شدن با غبن فاحش ـ بنابر مشهور ـ حقّ خیار دارند.
[۹] روحانی، سید محد صادق،منهاج الفقاهة، ج۵، ص۱۸۱.    


۱. ↑ ابن العلامه،ایضاح الفوائد، ج۱، ص۴۰۸.    
۲. ↑ طریحی،فخرالدین،مجمع ‌البحرین، ج۴،ص۱۳۷.    
۳. ↑ نجفی،مجمدحسن،جواهر الکلام، ج۲۲، ص۴۷۱-۴۷۰.    
۴. ↑ نراقی،احمد،مستند الشیعة، ج۱۴، ص۴۲-۴۱.    
۵. ↑ نراقی،احمد،مستند الشیعة، ج۱۴، ص۴۰-۳۹.    
۶. ↑ سبزواری،عبدالاعلی،مهذب الاحکام، ج۱۶، ص۲۹-۲۸.    
۷. ↑ نجفی،مجمدحسن،جواهر الکلام، ج۲۲، ص۴۷۳.    
۸. ↑ نراقی،احمد،مستند الشیعة، ج۱۴، ص۴۲.    
۹. ↑ روحانی، سید محد صادق،منهاج الفقاهة، ج۵، ص۱۸۱.    


فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۲، ص۶۲۵.    


رده‌های این صفحه : اصطلاحات فقهی | تجارت | فقه
جعبه ابزار