• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تفسیر فلسفی (علوم قرآنی)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



تفسیر قرآن با توجه به مباحث فلسفی را تفسیر فلسفی گویند.



در ابتدای شوکت دنیای اسلام، کتاب‌های فلسفی از زبان‌های مختلف به عربی برگردانده شد. این امر به دست عباسیان آغاز شد. آنان برای نیل به اهدافشان جماعتی از فارس، هند، صائبه و مسیحیان را استخدام کردند تا کتاب‌های فلسفی یونان را به زبان عربی، ترجمه کنند. مسلمانان از این کتاب‌ها استقبال کردند.


علمای دنیای اسلام در مقابل فلسفه دو موضع متفاوت برگزیدند؛ گروهی آن را پذیرفتند و گروهی دیگر به مخالفت با آن پرداختند. از میان مفسران نیز جماعتی به تفسیر خویش رنگ فلسفی بخشیده و به اصطلاح به تفسیر فلسفی قرآن پرداختند.


"تفسیر فلسفی" تفسیری است که بر درک مقاصد اساسی آیاتی از قرآن استوار شده است که از مظاهر وجود و خالق آن‌ها سخن می‌گویند.


۱. تفسیر قرآن بر پایه یک بحث عقلی و تطبیق نظریه‌های فلسفی یونان با آن؛
۲. درک مقاصد اساسی قرآن و پیش گرفتن راهی برای تعمیق و تحلیل معنای دقیق آیات قرآن بر اساس ضوابط تفسیر.


با توجه به آثار و کتاب‌های تفسیری فلاسفه اسلامی چنین به دست می‌آید که آنان همانند باطنیان در مواردی قرآن را برخلاف ضوابط تفسیر می‌کردند؛ مانند جایی که آرای فلسفی آنان مخالف ظاهر قرآن بود و آن را یکی از یافته‌های علمی تلقی می‌کردند.
[۲] ایازی، محمد علی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، ص۶۴.
[۳] اسماعیلی قوچانی، علی اکبر، پژوهشی در سیر تطور تفسیر و روشهای تفسیری، ص۶۲-۶۳.
[۴] کمالی دزفولی، علی، تاریخ تفسیر، ص۲۱۳-۲۱۸.



تفاسیر فلسفی؛
مفسران فلسفی.


۱. ذهبی، محمد حسین، التفسیر و المفسرون، ج۲، ص۳۰۸.    
۲. ایازی، محمد علی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، ص۶۴.
۳. اسماعیلی قوچانی، علی اکبر، پژوهشی در سیر تطور تفسیر و روشهای تفسیری، ص۶۲-۶۳.
۴. کمالی دزفولی، علی، تاریخ تفسیر، ص۲۱۳-۲۱۸.



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «تفسیر فلسفی».    




جعبه ابزار