• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ترجمه قرآن (علوم قرآنی)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ترجمه قرآن به برگرداندن قرآن از عربی به دیگر زبان‌ها اطلاق می‌شود.



اصحاب لغت، نظرات گوناگونی درباره ریشه واژه « ترجمه » داده‌اند. بعضی ریشه آن را عربی می‌دانند؛


این گروه سه دسته‌اند:
۱. برخی مانند فیومی «ترجمه» را از «ترجم» دانسته که چهار حرفی است.
۲. برخی چون راغب از «رجم» عربی (به معنای سخن گفتن از روی حدس و گمان ) گرفته‌اند؛
۳. جمعی چون ابن منظور «ترجمان» را هم در ماده «رجم» و هم در ماده «ترجم» آورده‌اند.


بسیاری این واژه را غیرعربی می‌دانند؛ ولی در این که از چه زبانی به فرهنگ عربی راه یافته است، نظرات مختلفی دارند. نفیسی آن را از «ترجمان» دانسته، می‌گوید: تازیان این کلمه را از «ترزبان» فارسی گرفته‌اند.
نویسندگان دائرة المعارف الاسلامیة ریشه آن را «ترجمون» دانسته‌اند.
برخی احتمال داده‌اند از «رجم» کلدانی به معنای افکندن باشد.
به هر حال، ترجمه قرآن عبارت است از تلاش برای برگرداندن و عرضه مفاهیم آیات الهی از زبان عربی به دیگر زبان‌ها.


ترجمه قرآن سابقه‌ای دیرینه دارد؛ ولی در قرن‌های معاصر به ویژه سده اخیر به دلیل ضرورت تبلیغ دین و نیز شیفتگی و عطش دوستداران قرآن کریم و همه طالبان آگاهی از مفاهیم قرآن، ترجمه قرآن مورد توجه بیشتر قرار گرفته است، تا جایی که مخالفت‌های شدید برخی علما و محافل اهل سنت با ترجمه قرآن راه به جایی نبرد.


به طور کلی می‌توان ترجمه‌های قرآن کریم را به دو دسته تقسیم کرد:
۱. ترجمه لفظی قرآن؛
۲. ترجمه تفسیری قرآن.


تقسیمات دیگری نیز درباره ترجمه عموما و ترجمه قرآن کریم خصوصا ذکر شده است؛ چنان که نویسنده کتاب قرآن ناطق اقسام ترجمه قرآن کریم را چنین توضیح داده است:
۱. ترجمه لغوی (صرف ترجمه برخی کلمات که در مقایسه با سایر کلمات کمتر مانوس است)؛
۲. ترجمه تحت اللفظی (ترجمه کلمه به کلمه همه آیات با اثر پذیری مستقیم از ساختار جمله در زبان مبدا)؛
۳. ترجمه حرفی (همان ترجمه تحت اللفظی؛ اما به شکلی روان تر و رساتر)؛
۴. ترجمه ادبی (مانند ترجمه ابوالفضل رشیدالدین میبدی)؛
۵. ترجمه منظوم ؛
۶. ترجمه آوایی و آهنگین (مانند: ترجمه آوایی نسفی)؛
۷. ترجمه و حواشی؛
۸. ترجمه آزاد یا خلاصة التفاسیر (مانند ترجمه فارسی مرحوم الهی قمشه‌ای)؛
۹. ترجمه پیوسته، تفسیری و آوایی.
[۱] بی آزار شیرازی، عبد الکریم، ترجمه آوایی، تفسیر پیوسته و تاویل قرآن به قرآن ناطق، ص۲۳.
[۲] رامیار، محمود، تاریخ قرآن، ص۶۴۶.
[۴] بغا، مصطفی دیب، الواضح فی علوم القرآن، ص۲۵۸-۲۶۳.



تاریخ ترجمه قرآن ؛
حکم ترجمه قرآن .


۱. بی آزار شیرازی، عبد الکریم، ترجمه آوایی، تفسیر پیوسته و تاویل قرآن به قرآن ناطق، ص۲۳.
۲. رامیار، محمود، تاریخ قرآن، ص۶۴۶.
۳. زرقانی، محمد عبد العظیم، مناهل العرفان فی علوم القرآن، ج۲، ص۱۱۹-۱۲۴.    
۴. بغا، مصطفی دیب، الواضح فی علوم القرآن، ص۲۵۸-۲۶۳.



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «ترجمه قرآن».    




جعبه ابزار