تارَةً (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تٰارَةً:
(.. وَ مِنْهَا نُخْرِجُكُمْ تَارَةً أُخْرَى) تٰارَةً: جمع آن
«تير» و به معنى «يک‌بار، دفعه و هنگام» آمده است.
به موردی از کاربرد
تٰارَةً در
قرآن، اشاره می‌شود:
(مِنْهَا خَلَقْنَاكُمْ وَ فِيهَا نُعِيدُكُمْ وَ مِنْهَا نُخْرِجُكُمْ تَارَةً أُخْرَى) (ما شما را از آن [
زمين] آفريديم؛ و به آن باز مى‌گردانيم؛ و بار ديگر در
قیامت شما را از آن بيرون مى‌آوريم.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: ضمير در منها و آن دو تاى ديگر به كلمه ارض بر مى‌گردد و آيه شريفه ابتداى خلقت آدمى را از زمين و سپس اعاده او را در زمين و جزیى از زمين و در آخر بيرون شدنش را براى بازگشت به سوى خدا از زمين مى‌داند، پس در زمين يک دوره كامل از هدايت بشر صورت مى‌گيرد.
آيه مورد بحث تعبير گويا و فشرده‌اى از گذشته و امروز و آيندۀ انسان‌هاست كه همه از خاک به وجود آمده‌اند و به خاک باز مى‌گردند و همه «بار ديگر» از خاک برانگيخته مى‌شوند.
در حديثى از
امیرمؤمنان علی (علیه‌السلام) مى‌خوانيم كه شخصى از آن بزرگوار از معنى دو سجده در هر ركعت از نماز سؤال كرد، امام فرمود: معنى سجده نخستين هنگامى كه سر به زمين مى‌گذارى آن است كه
پروردگارا من در آغاز از اين خاک بودم، و هنگامى كه سر بر مى‌دارى مفهومش اين است كه مرا از اين خاک بيرون فرستادى، و مفهوم سجده دوم اين است كه مرا به اين خاک باز مى‌گردانى، و هنگامى كه سر از سجده دوم بر مى‌دارى مفهومش اين است كه تو «بار ديگر» مرا از خاک، مبعوث خواهى كرد.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «تٰارَةً»، ص۲۹۸.
