بِطانَة (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بِطانَة: (لا تَتَّخِذُوا بِطانَةً)«بِطانَة» در
لغت، به معنای لباس زیرین است؛ و مقابل آن «ظهارة» به معنای لباس روئین می‌باشد.
و در اینجا کنایه از «محرم اسرار» است.
(يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَتَّخِذُواْ بِطَانَةً مِّن دُونِكُمْ لاَ يَأْلُونَكُمْ خَبَالًا وَدُّواْ مَا عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضَاء مِنْ أَفْوَاهِهِمْ وَمَا تُخْفِي صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الآيَاتِ إِن كُنتُمْ تَعْقِلُونَ) (ای کسانی که
ایمان آورده‌اید! محرم اسراری از غیر خود، انتخاب نکنید. آنها از هر گونه
شرّ و فسادی درباره شما، کوتاهی نمی‌کنند. آنها دوست دارند شما در رنج و زحمت باشید. نشانه‌های دشمنی از سخنانشان آشکار شده؛ و آنچه در دل‌هایشان پنهان می‌دارند، از آن مهمتر است. ما آیات و راه‌های پیشگیری از شرّ آنها را برای شما بیان کردیم اگر بیندیشید.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: در این آیه شریفه، ولیجه (خویشاوند نزدیک) را بطانه (آستر) نامیده و وجهش این است که آستر به
پوست بدن نزدیک است. تا رویه (ظهاره) لباس. چون آستر لباس بر
باطن انسان اشراف و اطلاع دارد و می‌داند که آدمی در زیر لباس چه پنهان کرده،
خویشاوند آدمی هم همین طور است، از بیگانگان به آدمی نزدیک‌تر و به اسرار آدمی واقف‌تر است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «بِطانَة»، ص۱۰۴.
