• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بَنان (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





بَنان و بَنَانَه (به فتح باء) از واژگان قرآن کریم به معنای طرف یا سر انگشت است.



بَنان یا بَنَانَه به معنای طرف یا سر انگشت است.
صحاح آن‌ را سر انگشتان، قاموس و اقرب الموارد به طور تردید انگشتان یا سر انگشتان، راغب و بیضاوی انگشتان معنی کرده‌اند.


به مواردی از بَنان که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - بَنانٍ‌ (آیه ۱۲ سوره انفال)

(فَاضْرِبُوا فَوْقَ الْاَعْناقِ وَ اضْرِبُوا مِنْهُمْ کُلَ‌ بَنانٍ‌)
«بزنید و ببرید سرهای آنان و بزنید و ببرید اطراف (دست و پای) آن‌ها را.»
طبرسی در ذیل این آیه گوید: بنان به معنی اطراف (بدن) است مانند دست‌ها و پاها، مفرد آن بنانه است، به انگشت نیز بنانه گویند.


۲.۲ - بَنانَهُ‌ (آیه ۴ سوره قیامت)

(بَلی‌ قادِرِینَ عَلی‌ اَنْ نُسَوِّیَ‌ بَنانَهُ‌)
«آری قادریم که انگشتان یا سر انگشتان او را بسازیم.»
به نظر می‌آید که مراد در آیه اوّل اطراف بدن نظیر دست‌ها و پاها و در آیه دوّم انگشتان یا سر انگشتان باشد. و اگر معنی جامع، طرف باشد در تمام موارد آن صدق می‌کند، زیرا دستها و پاها اطراف بدن و انگشتان اطراف دست و سر انگشتان اطراف انگشتان است.
علم انگشت‌نگاری روشن می‌کند که خطوط انگشتان انسان‌ها یکسان نیستند و با هم فرق دارند بعضی‌ها احتمال داده‌اند که علّت تخصیص «بنان» در آیه، آن است که خدا می‌فرماید: نه تنها به جمع عظام، بلکه به ساختن انگشتان آدمی و خطوط معیّن و دقیق آنها نیز تواناییم. بعید نیست که مراد این احتمال باشد.



۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۱، ص۲۳۱.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۱۴۷.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۲۱۶.    
۴. جوهری، ابونصر، صحاح تاج اللغة، ج۵، ص۲۰۸۱.    
۵. فیروزآبادی، مجدالدین، قاموس المحیط، ج۴، ص۲۰۳.    
۶. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۱، ص۲۰۴.    
۷. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۱۴۷.    
۸. بیضاوی، عبدالله بن عمر، تفسیر بیضاوی، ج۳، ص۹۴.    
۹. انفال/سوره۸، آیه۱۲.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۹، ص۲۵.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۹، ص۲۲.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۰، ص۱۷۶.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۸۰۹.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۸۰۹.    
۱۵. قیامت/سوره۷۵، آیه۴.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۱۶۵.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۱۰۴.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۹۹.    
۱۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۹۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «بنان»، ج۱، ص۲۳۱.    






جعبه ابزار