بهجة الفقیه (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
« بهجة الفقية: كتاب الصلاة» تقريرات درس خارج
فقه مرحوم
آیت الله محمدتقی بهجت فومنى و جلد اول از
موسوعه فقهی است كه به نگارش درآمده و در آن احكام و فروعات فقهى مقدمات
نماز به صورت مبسوط بيان شده است. چاپ اول اين كتاب حاوى ۵۲۸ صفحه مى‌باشد و توسط دفتر وى، در سال ۱۳۸۲ انتشار يافتهاست. منابع فقهى و روايى مورد
استناد ، در پاورقى كتاب معرفى شده و در پايان، فهرستى تفصيلى از موضوعات آن ارائه گرديده است.
آیت الله العظمی محمد بهجت فومنى در اواخر سال ۱۳۳۴ ه. ق. در خانواده‌اى ديندار و
تقوا پيشه، در شهر مذهبى فومن واقع در استان
گیلان ، چشم به جهان گشود. تحصيلات ابتدايى را در مكتب خانه فومن به پايان برد، و پس از آن در همان شهر به تحصيل علوم دينى پرداخت. به هر حال، روح كمال جو و جان تشنه او تاب نياورد و پس از طى دوران مقدماتى تحصيلات دينى در شهر فومن، به سال ۱۳۴۸ ه. ق. هنگامى كه تقريباً ۱۴ سال از عمر شريفش مى‌گذشت به
عراق مشرّف شد و در
کربلای معلی اقامت گزيد. در سال ۱۳۵۲ ه. ق. براى ادامه تحصيل به
نجف اشرف مشرّف مى گردد و قسمتهاى پايانى سطح را در محضر آيات عظام از جمله مرحوم آيت الله آقا
شیخ مرتضی طالقانی به پايان مى‌رساند. با اين همه، همّت او تنها مصروف علوم دينى نبوده، بلكه عشق به كمالات والاى انسانى هماره جان ناآرام او را به جستجوى مردان الهى و اولياء برجسته وا مى‌داشته است.
آيت الله بهجت پس از اتمام دوره سطح، و درك محضر استادان بزرگى چون آيات عظام: آقا
سید ابوالحسن اصفهانی ( ره)،
آقا ضیاء عراقی ( ره)، و
میرزای نائینی ( ره)، به حوزه گرانقدر و پر محتواى آيت حقّ حاج شيخ
محمد حسین غروی اصفهانی ( ره)، معروف به
کمپانی وارد شد و در محضر آن علامه كبير به تكميل نظريات فقهى و اصولى خويش پرداخت، و به يارى استعداد درخشان و تأييدات الهى از تفكرات عميق و ظريف و دقيق مرحوم علامه كمپانى، كه داراى فكرى سريع و جوّال و متحرك و همراه با تيز بينى بوده، بهره‌ها برد.آيت الله بهجت، در ضمن تحصيل و پيش از دوران بلوغ، به
تهذیب نفس و استكمال معنوى همّت گمارده، و در كربلا در تفحّص استاد و مربى اخلاق بر آمده و به وجود
آقاى قاضى كه در نجف بوده پى‌مى برد. تا اينكه در سلك شاگردان حضرت آيت الله
سيد على قاضى( ره) در آمده و در صدد كسب معرفت از ايشان بر مى‌آيد، و در سن ۱۸ سالگى به محضر پر فيض عارف كامل حضرت آيت الله
سید علی آقای قاضی بار مى‌يابد، و مورد ملاطفت و عنايات ويژه آن استاد معظّم قرار مى‌گيرد و در عنفوان جوانى چنان مراحل
عرفان را سپرى مى كند كه غبطه ديگران را بر مى انگيزد.
كتاب با استفاده از ادله اربعه( كتاب، سنت، عقل و
اجماع ) و به شيوه
فقه استدلالی به نگارش درآمده و حاوى ۵ مقدمه از مقدمات
نماز مى‌باشد كه در هر مقدمه آن فصول متعددى گنجانده شده است.
اين جلد مربوط به مقدمات نماز است و در آن احكام و شرايط اعداد نماز، اوقات نماز،
قبله ،
لباس نمازگزار و مكان مصلى بيان شده است. در ابتدا اعداد نمازهاى
واجب و
مستحب يوميه و پس از آن اوقات آنها و احكام وقت نمازهاآمده است. در ادامه احكام قبله و حكم جهل به قبله و تكليف مكلف براى پيدا كردن قبله بررسى گرديده وپس از آن،
احکام مربوط به لباس نمازگزار از قبيل غصبى نبودن لباس، جنس لباس و پاك بودن لباس از انواع نجاسات تبيين شده و استثناهاى لباس نمازگزار با استفاده از ادله شرعى بيان گرديده است.
مؤلف در همين قسمت احكام پوشش در نماز به ويژه ستر عورت در مورد زنان و مردان را به بحث گذاشته است. در بخش‌هاى پايانى نيز، احكام مربوط به
مکان نمازگزار اعم از غصبى نبودن مكان و نجس نبودن آن مورد بحث قرار گرفته و احكام نماز خواندن در مقابر و حمام بيان شده است.
نرم افزار جامع فقه أهل البيت
عليهم السلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی
