بناورت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بِناوِرْت (د ۴۷۹ق/۱۰۸۶م)،
لقب ابن عباد،
رهبر مسلمانان سَرَقوسه (واقع در جنوب شرقی صِقِلیه) در رویارویی با حمله نُرمان‌ها بود.
تاریخ‌نگاران اروپایی نام او را به صورت‌های مختلف ثبت کرده‌اند.
اما در منابع کهن اسلامی به او اشاره نشده است. بناورت احتمالاً نیای
محمد بن عباد بوده است که یک
قرن و نیم بعد
شورش مسلمانان صقلیه بر ضد فردریک دوم را رهبری کرد. اندک اطلاعاتی که درباره بناورت در دست است، تنها از طریق دشمنانش - که
شجاعت و مهارت او را در فرماندهی و فنون جنگی ستوده‌اند - برجای مانده است.
برخوردهای او با نرمان‌ها از ۴۶۴ق/۱۰۷۲م آغاز شد. پیش از آن، کنت راجر که از سوی بُدوئن شاه‌ِ صلیبی‌ِ
بیت‌المقدس به قلوریه واقع در جنوب
ایتالیا فرستاده شده بود تا در
فتح آنجا به
برادر خود یاری رساند.
با همکاری ابن ثُمنه، فرمانروای سرقوسه و قطانیه واقع در سواحل شرقی صقلیه، رفته‌رفته از قلوریه به صقلیه راه یافته بود.
بناورت در ۴۶۷ق کنت راجر را - که فرمانده نرمان‌ها بود - در نزدیکی قطانیه شکست داد و حدود ۶ سال بعد (۴۷۴ق/۱۰۸۱م) موفق شد فرمانروای آنجا را که از سوی کنت راجر گمارده شده، و از
اسلام به
مسیحیت گرویده بود، با وعده‌ها و هدایایی به طرف خود جلب کند و قطانیه را موقتاً به تصرف درآورد.
وی در ۴۷۷ق/۱۰۸۴م به قصد تسخیر قلوریه شهرهایی از جمله نقطره را مورد تاخت و تاز قرار داد و صومعه رُکّاداسینو را اشغال کرد و راهبه‌های آن را به
اسارت گرفت.
این حادثه
مسیحیان را برضد او برانگیخت و راجر با استفاده از این فرصت بخش‌هایی از صقلیه را که هنوز در اختیار مسلمانان بود، تصرف کرد. سرانجام، صقلیه در ۴۸۴ق/۱۰۹۱م تماماً به تصرف نرمان‌ها درآمد.
آخرین نبرد بناورت و راجر در ۴۷۹ق در
دریا و نزدیک سواحل سرقوسه رخ داد. بناورت در این نبرد شکست خورد و خود نیز در دریا
غرق شد.
پس از
مرگ او،
همسر و پسرش به اتفاق برخی از بزرگان مسلمان از معرکه گریختند.
ابن حمدیس این واقعه را به نظم کشیده، ولی از بناورت یاد نکرده است.
(۱) ابن اثیر، الکامل.
(۲) ابن حمدیس، عبدالجبار، دیوان، به کوشش احسان عباس، بیروت، ۱۹۶۰م.
(۳) عزیز احمد، تاریخ صقلیه الاسلامیه، ترجمه امین توفیق طیبی، الدار العربیه للکتاب، ۱۹۸۰م.
(۴) احسان عباس، العرب فی صقلیه، بیروت، ۱۹۷۵م.
(۵) عبدالحمید، سعد زغلول، تاریخ المغرب العربی، اسکندریه، ۱۹۹۰م.
(۶) محمدحلمی محمد احمد، حاشیه بر
اتعاظ الحنفاء نک: هم مقریزی.
(۷) احمد مقریزی،
اتعاظ الحنفاء، به کوشش محمدحلمی محمد احمد، قاهره، ۱۳۹۰-۱۳۹۳ق.
(۸) Amari، M، Biblioteca Arabo-Sicula، Torino/Rome، ۱۸۸۱.
(۹) Britannica، ۱۹۷۸.
(۱۰) EI ۲.
(۱۱) Norwich، JJ، The Normans in the South، London، ۱۹۶۷.
دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «بناورت»، شماره۵۰۹۳.
