باغٍ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
باغٍ: (فَمَنِ اضْطُرَّ غَیْرَ باغٍ)«باغٍ» یا
«باغی» از مادّه
«بغی» به معنای طلب است؛
و
«عادٍ» یا
«عادی» از مادّه
«عدو» به معنای تجاوز می‌باشد، و در
سوره «نحل» به معنای طلب لذت، و یا حلال شمردن
حرام الهی تفسیر شده است. البته، در روایاتی که از طرق
اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) به ما رسیده، گاهی
«باغی» به معنای
«ظالم» و
«عادی» به‌معنای
«غاصب» تفسیر شده، حتی
«باغی» به معنای کسی که بر ضد
امام، قیام کند و
«عادی» به معنای
«دزد» آمده است.
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با باغ:
(قُل لاَّ أَجِدُ فِي مَا أُوْحِيَ إِلَيَّ مُحَرَّمًا عَلَى طَاعِمٍ يَطْعَمُهُ إِلاَّ أَن يَكُونَ مَيْتَةً أَوْ دَمًا مَّسْفُوحًا أَوْ لَحْمَ خِنزِيرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقًا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلاَ عَادٍ فَإِنَّ رَبَّكَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ) (بگو: «در آنچه بر من
وحی شده، هیچ طعامی را برای خورندگان، حرام نمی‌یابم؛ بجز اینکه
مردار باشد، یا خونی که از بدن حیوان بیرون ریخته، یا
گوشت خوک- که اینها همه پلیدند- یا حیوانی که به گناه، هنگام
زبح نام غیر خدا [
نام بت‌ها] بر آن برده شده است.» امّا کسی که ناچار از خوردن این محرمات شود، در صورتی که ستمکار و متجاوز نباشد، گناهی بر او نیست؛ زیرا پروردگارت، آمرزنده و مهربان است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: یعنی کسی که ناچار شد از آن بخورد، بشرطی که نه ظالم باشد، و نه از حد تجاوز کند، و دو کلمه (غَیْرَ باغٍ وَ لا عادٍ) دو حال هستند، که عامل آنها اضطرار است و معنایش این است که هر کس مضطر و ناچار شد در حالی که نه باغی است و نه متجاوز، از آنچه ما حرام کردیم بخورد، در این صورت گناهی در خوردن آن نکرده، و اما اگر اضطرارش در حال بغی و تجاوز باشد، مثل اینکه همین بغی و تجاوز باعث اضطرار وی شده باشند، در اینصورت جائز نیست از آن محرمات بخورد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالْدَّمَ وَلَحْمَ الْخَنزِيرِ وَمَآ أُهِلَّ لِغَيْرِ اللّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلاَ عَادٍ فَإِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ) (خداوند، تنها مردار،
خون، گوشت خوک و حیوانی که با نام غیر خدا ذبح شده، بر شما حرام کرده است؛ امّا کسی که ناچار شود، در صورتی که ستمکار و متجاوز نباشد،
خدا او را می‌بخشد؛ چرا که خدا آمرزنده و مهربان است.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: گفتار در معنای این
آیه، در
سوره انعام آیه ۱۴۵ گذشت.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «باغٍ»، ص۹۴.
