ایمان به آیات
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در
قرآن آیات متفاوت در باره
ایمان افراد به قرآن بیان شده است.
ایمان به آیات، سبب، برخورداری از
سلامت و
امنیت است.
واذا جآءک الذین یؤمنون بـایـتنا فقل سلـم علیکم....
هر گاه کسانی که به آیات ما ایمان دارند نزد تو آیند، به آنها بگو: «
سلام بر شما پروردگارتان،
رحمت را بر خود
فرض کرده هر کس از شما کار بدی از روی نادانی کند، سپس
توبه و
اصلاح (و جبران) نماید، (مشمول رحمت
خدا میشود چرا که) او آمرزنده
مهربان است.»
(مقصود از «
سلام » ممکن است
فعل خدا باشد؛ یعنی از سوی خداوند بر آنان سلامت و امنیت نازل میشود.)
ایمان یکی از ارکان اساسی انسانیت است. نخستین چیزی که در آغاز حرکت سالک الی الله از آن چارهای نیست و بدون آن حرکت ممکن نخواهد بود ایمان است.
امام خمینی نیز سلامت و درستی ایمان را،
ایمان به خدا و پیامبران و کتب الهی میداند و معتقد است ایمان به رسول از اجزای دین است.
ایشان معتقد است هر علمی ایمان آور نیست، علم به مبدا و معاد و غیر آن، ایمان نیست؛ بلکه ایمان تنزل علم عقلانی به مرتبه قلب است؛ یعنی نفس در مرتبه قلبی با آن معقولی که در مرتبه عقلانی تعقل کرده اتحاد پیدا کند پس در هر جایی که قرآن ایمان و لوازم ایمان را فرموده غیر از مسئله علم را مطرح کرده مثلاً خداوند فرموده،
(وَالمُؤمِنونَ ۚ کُلٌّ آمَنَ بِاللَّهِ وَمَلائِکَتِهِ وَکُتُبِهِ وَرُسُلِهِ)،
مؤمن کسی است که به خدا و کتب و فرشتگانش و
ملائکه و روز رستاخیز ایمان داشته باشد، اگر مراد علم به خدا و کتب و ملائکه باشد، شیطان در این صورت مؤمن بود چون به خدا علم داشت و رسل و انبیاء و ملائکه را میشناخت ولی با همه این علوم، مسلماً ایمان نداشت مؤمن نبود.
به باور امام خمینی حقیقت ایمان هم علم صحیح عقلی و مطابق با واقع است که از مرتبه عقل و حوزه مفاهیم به حیطه قلب وارد میشود، بهگونهای که افزون بر تصدیق عقل، قلب انسان نیز آن مطلب علمی و معتقد عقلی را میپذیرد و با آن متحد میشود.
بر این اساس امام خمینی ایمان را امری غیبی و نوری الهی میداند که بر قلب مؤمن وارد میشود و از کمالات روحانیهای است که به حقیقت نوری آن کمتر کسی آگاه است، تا آنجا که خود مؤمن تا در این
عالم طبیعت است، از نورانیت ایمان مطلع نیست.
ایشان کاملترین و بالاترین مرتبه ایمان را یقین کامل میداند که نتیجه آن
عصمت است و بر این نکته تاکید میکند که اگر انسان به حقتعالی ایمان داشته باشد و با چشم قلب حضور خداوند را مشاهده کند، امکان ندارد مرتکب گناه و معصیت شود.
پیامبر ( صلی الله علیه وآله )موظف به پافشاری بر عقیده و باور خود به آیات قرآن بود.
ولایصدنک عن ءایـت الله بعد اذ انزلت الیک....
و هرگز (آنها) تو را از آیات خداوند، بعد از آنکه بر تو نازل گشت، بازندارند! و بسوی پروردگارت
دعوت کن، و هرگز از مشرکان مباش
در سوره آل عمران به ایمان
راسخان در علم به
آیات محکم و
متشابه قرآن اشاره شده است.
هو الذی انزل علیک الکتـب منه ءایـت محکمـت هنام الکتـب واخر متشـبهـت... وما یعلم تاویله الا الله والرسخون فی العلم یقولون ءامنا به کل من عند ربنا....
او کسی است که این کتاب (آسمانی) را بر تو نازل کرد، که قسمتی از آن، آیات «محکم» (صریح و روشن) است که اساس این کتاب میباشد (و هر گونه پیچیدگی در آیات دیگر، با مراجعه به اینها، برطرف میگردد.) و قسمتی از آن، «متشابه» است (آیاتی که به خاطر بالا بودن سطح مطلب و جهات دیگر، در نگاه اول، احتمالات مختلفی در آن میرود ولی با توجه به آیات محکم،
تفسیر آنها آشکار میگردد.) اما آنها که در قلوبشان انحراف است، به دنبال متشابهاتند، تا
فتنه انگیزی کنند (و مردم را گمراه سازند) و تفسیر (نادرستی) برای آن میطلبند در حالی که تفسیر آنها را، جز خدا و راسخان در علم، نمیدانند. (آنها که به دنبال فهم و درک اسرار همه آیات قرآن در پرتو
علم و
دانش الهی ) میگویند: «ما به همه آن
ایمان آوردیم همه از طرف پروردگار ماست.» و جز
صاحبان عقل ، متذکر نمیشوند (و این حقیقت را درک نمیکنند).
در
سوره رعد به ایمان نیاوردن اکثریت مردم به آیههای
قرآن اشاره شده است
المر تلک ءایـت الکتـب والذی انزل الیک من ربک الحق ولـکن اکثر الناس لایؤمنون.
اینها آیات کتاب (آسمانی) است و آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده،
حق است ولی بیشتر مردم
ایمان نمیآورند
•
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۵۴۲، برگرفته از مقاله «ایمان به آیات». •
دانشنامه امام خمینی ، تهران،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ، ۱۴۰۰ شمسی.