اَقْنی (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اَقْنی:
(وَ أَنَّهُ هوَ أَغْنى وَ أَقْنى) اَقْنی از ماده «قنيه» (بر وزن جزيه) به معنى اموال و سرمايه‌هايى است كه انسان ذخيره مى‌كند.
«اغنى» در آيه فوق به معنى «بى‌نيازى» (رفع نيازمندی‌هاى فعلى) است و «اقنى» به معنى اعطاى مواهب ذخيره است كه در امور مادى هم‌چون باغ و املاک و مانند آن است و در امور معنوى هم‌چون رضا و خشنودى خدا است كه بزرگ‌ترين سرمايه جاودانى محسوب مى‌شود. در اين‌جا تفسير ديگرى است كه «اقنى» را نقطه مقابل «اغنى» قرار مى‌دهد يعنى غنى و فقر در دست قدرت او است، نظير آن‌چه در آيه ۲۶ از
سوره رعد آمده:
(اَللّٰهُ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشاءُ وَ يَقْدِرُ) «
خداوند روزى را براى هركس بخواهد گسترده و براى هركس بخواهد محدود و تنگ مى‌كند».
ولى اين تفسير با آن‌چه در منابع لغت آمده سازگار نيست و آيه فوق نمى‌تواند شاهدى بر اين معنا بوده باشد.
به موردی از کاربرد
اَقْنی در قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ أَنَّهُ هُوَ أَغْنى وَ أَقْنى) «او كسى است كه بندگان را بى‌نياز مى‌كند و سرمايه باقى مى‌بخشد.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
(وَ أَنَّهُ هُوَ أَغْنى وَ أَقْنى) يعنى و او كسى است كه غنى و قنيه مى‌دهد، و قنيه به معناى اموال ماندنى از قبيل خانه و باغ و حيوان است، و بنا بر اين، ذكر جمله أقنى بعد از جمله أغنى از باب ذكر خاص بعد از عام است، به خاطر نفاست و شرافتى كه در خاص است. بعضى
از مفسرين گفته‌اند: اغناء به معناى مالدار كردن، و اقناء به معناى راضى كردن از جهت مالدارى است. بعضى
ديگر گفته‌اند: معناى آيه اين است كه: خدا است كه بى‌نياز و فقير مى‌كند.
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «اَقْنی»، ج۳، ص۷۷۰-۷۷۱.
