القرائات فی نظر المستشرقین و الملحدین (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«القرائات فی نظر المستشرقین و الملحدین» به قلم
شیخ عبد الفتاح عبد الغنی القاضی ، رئیس بخش قرائات در دانشکده قرآن کریم
مدینه منوره و رئیس گروه تصحیح
مصاحف در کشور
مصر به
زبان عربی نگاشته شده است.
نویسنده در این کتاب به نقد آراء و نظریات
گولدزیهر ، مستشرق
یهودی مجارستانی درباره
قرائات قرآنی پرداخته است. به اعتقاد نویسنده تمام قرائتهای موجود افاده معنای خاصی را میکند و این گوناگونی معنا خود یکی از انواع پسندیده
بلاغت است. وی با
استناد به
حدیث ابو هریره که در آن هریک از این قرائتها، مادامی که
آیه رحمت به
عذاب یا
آیه عذاب به
رحمت بدل نشود، مجاز شمرده شده، از قرائتهای موجود
دفاع میکند و معتقد است از تعدد این قرائات
تضاد و
تناقض آنها نتیجه نمیشود. نویسنده در این کتاب متن کتاب «مذاهب التفسیر الاسلامی» گولدزیهر را فراروی خویش قرار داده و بخشهای برگزیدهای از متن کتاب را به
مناقشه کشیده و بر بطلان دعاوی وی اقامه
برهان میکند.
عبد الفتاح اضطراب موجود در
نص قرآنی را که مورد ادعای گولدزیهر است به چالش کشیده و مینویسد: اضطراب در جایی است که فقرات
نص از جهت معنا و مراد با یکدیگر در تناقض و تضاد باشند، و حال آنکه این گونه از تضاد در
قرآن یافت نمیشود بلکه برخی
آیات قرآن پشتیبان و شاهد بر برخی دیگر از
آیات هستند. نویسنده در بخشهای دیگر کتاب به بررسی عوامل
اختلاف قرائات از دیدگاه گلدزیهر پرداخته و این دیدگاه را مردود میشمارد. وی معتقد است که مصدر و منشا تعدد قرائات، نقل است بنابراین قرائات توقیفیاند از این رو یازده دلیل بر وحیانی بودن قرائات اقامه میکند. در ادامه نویسنده به بیان حقیقت درباره آیاتی که گلدزیهر بدانها در
اثبات مدعای خود استناد کرده، پرداخته و تناقض مورد ادعای وی را نقض میکند. در پایان نویسنده به تحلیل
اختلاف قرائت در آیاتی میپردازد که به اعتقاد گلدزیهر عواملی چون
خوف از نسبت دادن چیزی به
خدا ، که ساحت قدس او از آن
منزه است، و یا نسبت دادن امری به
رسول صلیاللهعلیهوآلهوسلّم یا سایر شخصیتها، که شان و مقام آنها بالاتر و والاتر از آنست، باعث اختلاف در آنها شده است.
کتاب مشتمل بر مقدمهای از دکتر
عبد العزیز بن
عبد الفتاح قارئ رئیس دانشکده قرآن کریم و مباحث اسلامی دانشگاه اسلامی مدینه منوره، مقدمهای از نویسنده و عناوین ذیل میباشد: ما کتبه جولدزیهر فی القراءات. اسباب اختلاف القراءات عند جولدزیهر و الرد علیه، الادلة علی ان مصدر القرائات النقل و لا الرسم. (در این بخش نویسنده یازده دلیل بر مدعای خویش اقامه میکند.) ، بیان الحق فی الآیات التی استشهد بها جولدزیهر، نقض زعم جولدزیهر وجود تناقض فی القرائات، تحلیل القرائات، کلمة ختامیة، و نهایتا فهرست مطالب کتاب.
کتاب به قلم
شیخ عبد الفتاح عبد الغنی القاضی نوشته و در قطع جیبی با جلد شومیز در ۱۷۴ صفحه برای بار نخست در
سال ۱۴۲۶ ه- ۲۰۰۵ م توسط انتشارات «دار السلام»
قاهره منتشر شده است.
نرم افزار مشکات الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.