الفقه و مسائل طیبة (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«الفقه و مسائل طیبة» نوشته آیت‌الله محمد آصف محسنی، مجموعه‌ای از
احکام پزشکی و دیدگاه
های اسلامی درباره موضوعات متعدد مربوط به پزشکی و
بهداشت فردی و عمومی، به
زبان عربی و همت محمدحسین مولوی، بوذر دیلمی معزی و ولی قربانی تصحیح و تحقیق شده و توسط مؤسسه بوستان کتاب
قم به چاپ رسیده است.
مؤلف برخلاف اکثر نویسندگان انگیزه خود را از نوشتن این کتاب بالا بردن سطح دانش و معرفت خود به
احکام فقهی بیان کرده و در تلاش است احکام فقهی پزشکی را حول محورهای مشخص شده در کنگره پزشکی اسلامی در کشور
کویت تدوین کند.
در این کنگره پزشکان، مسائل جدید پزشکی و فقه آموختگان، دیدگاه
های فقهی علم پزشکی را بیان کردهاند.
کتاب بدون مقدمه وارد مسائل مبتلا به پزشکان و علوم پزشکی و بهداشتی شده و در جلد اول ۷۱ مسئله را مطرح و بحث نموده و در جلد دوم ذیل ۴۲ عنوان به بحث
های فقهی مرتبط با دانش
طبابت پرداخته است.
نگارنده منابع و مصادر تحقیق خود را در پاورقی‌ها ذکر کرده است.
در آغاز احکام مرتبط با پزشکان در ۴ مسئله مطرح شده است: ۱- احکام مربوط به درمان ۲- عسر و حرج‌ها و موارد اضطرار درمان مریض‌ها ۳- ضمانت پزشکان ۴- احکام نظر و لمس
بیماران توسط
اطباء .
در ادامه مبحث
جنین شناسی و چگونگی تشکیل و تکوین
نطفه انسان از دیدگاه علمی و قرآنی مورد بحث قرار گرفته و پیشرفت
های دانش جنین شناسی در ضمینه شناخت جنس جنین و تغییر جنسیت و عمل تلقیح مصنوعی و باردار شدن
زنان بدون شوهر مطالعه شده است.
نویسنده تلاش می‌کند تمام ابعاد وجودی انسان را مورد اشاره قرار دهد و در این رهگذر به بعد روحی و روانی و ارتباط روح و بدن نیز پرداخته و مسئله
مرگ و حالات انسان در این مرحله از وجود را مورد توجه قرار داده است.
وی سپس فروعات فقهی مربوط به استفاده از مواد
نجس و
حرام در داروها و مواد غذایی را بیان کرده است. نویسنده تلاش می‌کند قواعدی کلی که در
فقه شیعه تثبیت شده و مرتبط با موضوع مورد بحث است را از نظر مصداقی با مباحث تطبیق دهد. لذا قاعده
طهارت (کل شی ء طاهر) و
اصل برائت و
اصل حلیت همه خوردنی‌ها و نوشیدنی‌ها را مورد بحث قرار داده است. او همچنین سعی دارد احکام و فروعی که به نحوی به جنبه
های بدنی و پزشکی انسان مرتبط می‌شود را از دیدگاه روایی و فقهی بررسی کند.
برای نمونه بحث‌هایی از بهداشت دهان و دندان، استحاله و انقلاب در برخی اشیاء، و استفاده از
طلا و
ابریشم را مطرح کرده و به دنبال آن مسئله شبیه سازی و آثار مثبت و منفی آن را بیان نموده است.
نویسنده در ارائه مطالب ترتیب خاصی را رعایت نکرده و مطالب مورد نظر خود را در مسائل جداگانه مطرح کرده است.
برخی دیگر از مباحث جلد اول عبارت‌اند از: آب
های آلوده، تاثیر
روزه در سلامتی انسان،
جنب شدن زن‌ها بدون نزدیکی کردن، تاثیر مخرب انواع شراب‌ها.
جلد دوم این کتاب سمت و سوی علمی تری گرفته و به مسائل علم جدید و اهمیت آن پرداخته است. در آغاز، انقلاب و تحول علمی عصر حاضر در شناخت میکروب‌ها و دانش میکروبیولوژی، ژن‌ها و علم ژنتیک را مورد بحث قرار داده و سعی می‌کند تقابل آنها با شریعت را حل نماید.
او در ادامه به راه
های تشخیص
فرزند در خانواده و شناخت
پدر و
مادر از طریق آزمایش خون اشاره کرده و آن را یک تحول عظیم در علم انساب می‌داند.
وی همچنین به طور مفصل بحث ژنتیک و وراثت را مطرح کرده و با دیده تحیر یافته
های دانشمندان در این زمینه را بیان می‌کند و به بحث فقهی در این باره می‌پردازد.
وی در ادامه به طرح مباحث زیر پرداخته است: مفاسد اجتماعی، آزمایش
های ژنتیک قبل از
ازدواج ، ازدواج فامیلی، سن ازدواج حقوق سالمندان، وارد شدن به مرحله پیری و تاثیر مراحل قبل از پیری در این دوران، توصیه
های پزشکی برای مریض‌ها و پرستاران آنها، حقوق مسن‌ها (پیران)
سلول
های مغزی انسان،
مرگ مغزی ، اسباب موت و علائم آن، عقیم کردن.
نرم افزار جامع طب، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
