• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اقامه نماز (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



برپایی نماز یکی از ضروریان دین اسلام و از وظایف مهم حاکم جامعه اسلامی است. وجود برخی عوامل زمینه‌ساز برپاداشتن نماز است. در این مقاله زمینه‌های اقامه نماز با توجه به آیات قرآن معرفی می‌شوند.



ضرورت انجام دادن نماز، با رعايت تمامى حدود و احکام آن:
الَّذِينَ‌ ... وَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ ... مقصود از «اقامه صلاة» انجام دادن آن با حدود، فرائض و واجبات است.
نيز---)


اقامه نماز، مصداق خیر و توشه‌اى براى آخرت:
۱. وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ ... وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ‌ ....
۲. إِنَّ رَبَّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ تَقُومُ أَدْنى‌ مِنْ ثُلُثَيِ اللَّيْلِ وَ نِصْفَهُ وَ ثُلُثَهُ وَ طائِفَةٌ مِنَ الَّذِينَ مَعَكَ وَ اللَّهُ يُقَدِّرُ اللَّيْلَ وَ النَّهارَ عَلِمَ أَنْ لَنْ تُحْصُوهُ فَتابَ عَلَيْكُمْ فَاقْرَؤُا ما تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ عَلِمَ أَنْ سَيَكُونُ مِنْكُمْ مَرْضى‌ وَ آخَرُونَ يَضْرِبُونَ فِي الْأَرْضِ يَبْتَغُونَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَ آخَرُونَ يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَاقْرَؤُا ما تَيَسَّرَ مِنْهُ وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ أَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَيْراً وَ أَعْظَمَ أَجْراً وَ اسْتَغْفِرُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ.


اقامه نماز و گسترش آن در جامعه، وظيفه حاكمان:
۱. إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ.
۲. الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَ لِلَّهِ عاقِبَةُ الْأُمُورِ.


اقامه نماز، از اوصاف سالکان صراط مستقیم:
وَ جَعَلَنِي مُبارَكاً أَيْنَ ما كُنْتُ وَ أَوْصانِي بِالصَّلاةِ وَ الزَّكاةِ ما دُمْتُ حَيًّا وَ إِنَّ اللَّهَ رَبِّي وَ رَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ هذا صِراطٌ مُسْتَقِيمٌ.


اقامه نماز، از شرايط ولایت و رهبری در جامعه اسلامی:
إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ.


ايمان به لقاءالله و بازگشت به خدا، زمينه آسان شدن اقامه نماز:
وَ اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ وَ إِنَّها لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخاشِعِينَ‌ الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا رَبِّهِمْ وَ أَنَّهُمْ إِلَيْهِ راجِعُونَ.




۷.۱ - آخرت‌طلبى‌

نقش آخرت‌طلبی، در برپايى نماز:
وَ ذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى‌ بَلْ تُؤْثِرُونَ الْحَياةَ الدُّنْيا وَ الْآخِرَةُ خَيْرٌ وَ أَبْقى‌. «بل تؤثرون ...» اضراب و اعراض از ماقبل است ودلالت مى‌كند كه اگر آنان دنیا را بر آخرت مقدم نمى‌داشتند آنچه موجب فلاح آنان مى‌شد، انجام مى‌دادند.

۷.۲ - امنيّت‌

امنیّت و رفع خطر، زمينه‌اى براى اقامه نماز، به طور كامل و تمامى شرايط:
۱. حافِظُوا عَلَى الصَّلَواتِ وَ الصَّلاةِ الْوُسْطى‌ وَ قُومُوا لِلَّهِ قانِتِينَ‌ فَإِنْ خِفْتُمْ فَرِجالًا أَوْ رُكْباناً فَإِذا أَمِنْتُمْ فَاذْكُرُوا اللَّهَ كَما عَلَّمَكُمْ ما لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُونَ.
۲. الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِيَعٌ وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ اللَّهِ كَثِيراً وَ لَيَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَ لِلَّهِ عاقِبَةُ الْأُمُورِ.
۳. وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضى‌ لَهُمْ وَ لَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً يَعْبُدُونَنِي لا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئاً وَ مَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذلِكَ فَأُولئِكَ هُمُ الْفاسِقُونَ‌ وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ.

۷.۳ - ايمان‌

••• ایمان، زمينه‌ساز اقامه نماز:
۱. إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ راكِعُونَ.
۲. ... وَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَ هُمْ عَلى‌ صَلاتِهِمْ يُحافِظُونَ.
۳. إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ‌ ... الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ ....
۴. إِنَّما ... مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ ....
۵. وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ‌ ... وَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ ....

••• ایمان به آخرت، زمينه‌اى براى برپايى نماز:
۱. وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ ارْكَعُوا مَعَ الرَّاكِعِينَ‌ وَ اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ وَ إِنَّها لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخاشِعِينَ‌ الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا رَبِّهِمْ وَ أَنَّهُمْ إِلَيْهِ راجِعُونَ.
۲. ... وَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَ هُمْ عَلى‌ صَلاتِهِمْ يُحافِظُونَ.
۳. ... مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ ....

••• نقش ایمان به قرآن، در مراقبت بر برگزارى نماز:
وَ هذا كِتابٌ أَنْزَلْناهُ مُبارَكٌ‌ ... وَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَ هُمْ عَلى‌ صَلاتِهِمْ يُحافِظُونَ.

۷.۴ - ترس از قيامت

ترس از قیامت، زمينه اقامه نماز:
رِجالٌ لا تُلْهِيهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَ إِقامِ الصَّلاةِ وَ إِيتاءِ الزَّكاةِ يَخافُونَ يَوْماً تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَ الْأَبْصارُ.

۷.۵ - تسليم‌

تسلیم در برابر خدا، زمينه‌ساز برپا داشتن نماز:
... وَ أُمِرْنا لِنُسْلِمَ لِرَبِّ الْعالَمِينَ‌ وَ أَنْ أَقِيمُوا الصَّلاةَ ....

۷.۶ - تقوا

••• تقوا، زمينه برپايى نماز به هنگام سحر:
قُلْ أَ أُنَبِّئُكُمْ بِخَيْرٍ مِنْ ذلِكُمْ لِلَّذِينَ اتَّقَوْا عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها وَ أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ الصَّابِرِينَ وَ الصَّادِقِينَ وَ الْقانِتِينَ وَ الْمُنْفِقِينَ وَ الْمُسْتَغْفِرِينَ بِالْأَسْحارِ . براساس روايت منقول از امام صادق علیه‌السلام، منظور از آيه ياد شده نمازگزاران در وقت سحر است.

••• رعايت تقوا، زمينه‌ساز اقامه نماز:
مُنِيبِينَ إِلَيْهِ وَ اتَّقُوهُ وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ لا تَكُونُوا مِنَ الْمُشْرِكِينَ.

۷.۷ - تمسّك به كتاب خدا

کتابهای آسمانی و پايبندى به دستورات آن، زمينه‌ساز بر پاداشتن نماز:
وَ الَّذِينَ يُمَسِّكُونَ بِالْكِتابِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ إِنَّا لا نُضِيعُ أَجْرَ الْمُصْلِحِينَ‌ . استفاده از فعل مضارع «يمسكون» در بيان تمسك به كتاب و فعل ماضى «اقاموا» در بيان اقامه نماز مى‌تواند اشاره به برداشت مزبور داشته باشد.

۷.۸ - توجّه به حشر

توجّه به حشر، زمينه‌ساز اقامه نماز:
وَ أَنْ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ اتَّقُوهُ وَ هُوَ الَّذِي إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ.

۷.۹ - توجّه به نظارت خدا

باور و توجّه آدمى به آگاهى و نظارت خدا بر اعمال، زمينه‌ساز اداى نماز:
وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ.

۷.۱۰ - توصيه

رجوع شود به مقاله توصیه به نماز (قرآن)

۷.۱۱ - جهاد

••• جهاد، از عوامل تخفيف در تهجّد و برداشته شدن وجوب نماز شب از مسلمانان:
إِنَّ رَبَّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ تَقُومُ أَدْنى‌ مِنْ ثُلُثَيِ اللَّيْلِ وَ نِصْفَهُ وَ ثُلُثَهُ وَ طائِفَةٌ مِنَ الَّذِينَ مَعَكَ وَ اللَّهُ‌ يُقَدِّرُ اللَّيْلَ وَ النَّهارَ عَلِمَ أَنْ لَنْ تُحْصُوهُ فَتابَ عَلَيْكُمْ فَاقْرَؤُا ما تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ عَلِمَ أَنْ سَيَكُونُ مِنْكُمْ مَرْضى‌ وَ آخَرُونَ يَضْرِبُونَ فِي الْأَرْضِ يَبْتَغُونَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَ آخَرُونَ يُقاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَاقْرَؤُا ما تَيَسَّرَ مِنْهُ وَ أَقِيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ أَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَيْراً وَ أَعْظَمَ أَجْراً وَ اسْتَغْفِرُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ.

••• جهاد در راه خدا، زمينه ساز حفظ مساجد، یاد خدا و نماز:
الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِيَعٌ وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ اللَّهِ كَثِيراً وَ لَيَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَ لِلَّهِ عاقِبَةُ الْأُمُورِ. مقصود از «صلوات» کنیسه یهود است و وجه نامگذارى به اين نام، اقامه نماز در آن است و «مساجد» معبد معروف مسلمانان است و نامگذارى آن به اين اسم از باب اختصاص سجده به نماز مسلمانان است.

۷.۱۲ - حكومت

برپايى و گسترش نماز در جامعه، مرهون قدرت و حكومت مؤمنان:
الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ ....

۷.۱۳ - دعا

••• نقش دعا در اقامه نماز براى توفيق آدمى:
وَ إِذْ قالَ إِبْراهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هَذَا الْبَلَدَ آمِناً وَ اجْنُبْنِي وَ بَنِيَّ أَنْ نَعْبُدَ الْأَصْنامَ‌ رَبَّنا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنا لِيُقِيمُوا الصَّلاةَ فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوِي إِلَيْهِمْ وَ ارْزُقْهُمْ مِنَ الثَّمَراتِ لَعَلَّهُمْ يَشْكُرُونَ‌ رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلاةِ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي رَبَّنا وَ تَقَبَّلْ دُعاءِ.

••• مطلوب بودن دعا براى توفيق خود و فرزندان، جهت اقامه نماز:
رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلاةِ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي‌ ....

۷.۱۴ - ذكر خدا

ياد نام و اوصاف خدا، سوق‌دهنده انسان به عبادت و نماز:
قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّى‌ وَ ذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى.

۷.۱۵ - صبر

صبر، زمينه‌ساز اقامه نماز و مراقبت بر آن:
۱. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا ... بنابر گفته برخى مفسران و روايات منقول از ائمه عليهم‌السلام مقصود از «صابروا» صبر بر نمازهای فریضه است.
۲. وَ أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَيِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّيْلِ‌ ...وَ اصْبِرْ فَإِنَ‌ ....
۳. وَ الَّذِينَ صَبَرُوا ابْتِغاءَ وَجْهِ رَبِّهِمْ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ ....
۴. وَ أْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَيْها ....
۵. يا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلاةَ ... وَ اصْبِرْ عَلى‌ ما أَصابَكَ‌ ....

۷.۱۶ - عقل‌

عقل و خرد، زمينه ساز اقامه نماز:
وَ إِذا نادَيْتُمْ إِلَى الصَّلاةِ اتَّخَذُوها هُزُواً وَ لَعِباً ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا يَعْقِلُونَ.

۷.۱۷ - قدرت‌

برپايى و گسترش نماز در جامعه، مرهون قدرت و حکومت مؤمنان:
الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ ....

۷.۱۸ - گمان به لقاى خدا

گمان به لقای خدا زمينه اقامه نماز:
وَ اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ وَ إِنَّها لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخاشِعِينَ‌ الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا رَبِّهِمْ وَ أَنَّهُمْ إِلَيْهِ راجِعُونَ. با كارگير «يظنون» (گمان دارند) در مسئله رجوع به خداوند-/ كه هر مسلمانى بايد اعتقاد جزمى به آن داشته باشد-/ اشاره با اين دارد كه: حتى گمان به قيامت و رجوع به خداوند نيز در اقامه نماز تأثير بسزايى دارد.

۷.۱۹ - محبّت‌

نقش برخورد دوستانه و محبّت‌آميز، در دعوت ديگران به اقامه نماز:
وَ إِذْ قالَ لُقْمانُ لِابْنِهِ وَ هُوَ يَعِظُهُ‌ ... يا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلاةَ ... مصغَّر آوردن «بُنىَّ» براى مهرورزى و شفقت است‌.

۷.۲۰ - موعظه‌

نقش موعظه، در به پا داشتن نماز:
وَ إِذْ قالَ لُقْمانُ لِابْنِهِ وَ هُوَ يَعِظُهُ‌ ... يا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلاةَ ....

۷.۲۱ - يقين به آخرت‌

نقش یقین به آخرت، در برپا داشتن نماز:
۱. الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ.
۲. الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ.


۱. بقره/سوره۲، آیه۳.    
۲. طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، ج ۱، ص ۵۶.    
۳. طبری، محمد بن جریر، جامع البیان، ج ۱، ص ۲۴۱.    
۴. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۲۸۵-۲۸۶، «صلا».    
۵. بقره/سوره۲، آیه۴۳.    
۶. بقره/سوره۲، آیه۸۳.    
۷. بقره/سوره۲، آیه۱۱۰.    
۸. بقره/سوره۲، آیه۱۷۷.    
۹. بقره/سوره۲، آیه۲۷۷.    
۱۰. نساء/سوره۴، آیه۷۷.    
۱۱. نساء/سوره۴، آیه۱۰۳.    
۱۲. نساء/سوره۴، آیه۱۶۲.    
۱۳. مائده/سوره۵، آیه۱۲.    
۱۴. مائده/سوره۵، آیه۵۵.    
۱۵. انعام/سوره۶، آیه۷۲.    
۱۶. اعراف/سوره۷، آیه۱۷۰.    
۱۷. انفال/سوره۸، آیه۳.    
۱۸. توبه/سوره۹، آیه۵.    
۱۹. توبه/سوره۹، آیه۱۱.    
۲۰. توبه/سوره۹، آیه۱۸.    
۲۱. توبه/سوره۹، آیه۷۱.    
۲۲. یونس/سوره۱۰، آیه۸۷.    
۲۳. هود/سوره۱۱، آیه۱۱۴.    
۲۴. رعد/سوره۱۳، آیه۲۲.    
۲۵. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۳۱.    
۲۶. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۳۷.    
۲۷. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۴۰.    
۲۸. اسراء/سوره۱۷، آیه۷۸.    
۲۹. طه/سوره۲۰، آیه۱۴.    
۳۰. انبیاء/سوره۲۱، آیه۷۳.    
۳۱. حجّ/سوره۲۲، آیه۳۵.    
۳۲. حجّ/سوره۲۲، آیه۴۱.    
۳۳. حجّ/سوره۲۲، آیه۷۸.    
۳۴. نور/سوره۲۴، آیه۳۷.    
۳۵. نور/سوره۲۴، آیه۵۶.    
۳۶. نمل/سوره۲۷، آیه۳.    
۳۷. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۴۵.    
۳۸. روم/سوره۳۰، آیه۳۱.    
۳۹. لقمان/سوره۳۱، آیه۴.    
۴۰. لقمان/سوره۳۱، آیه۱۷.    
۴۱. فاطر/سوره۳۵، آیه۱۸.    
۴۲. فاطر/سوره۳۵، آیه۲۹.    
۴۳. شوری/سوره۴۲، آیه۳۸.    
۴۴. مجادله/سوره۵۸، آیه۱۳.    
۴۵. مزمل/سوره۷۳، آیه۲۰.    
۴۶. بیّنه/سوره۹۸، آیه۵.    
۴۷. بقره/سوره۲، آیه۱۱۰.    
۴۸. مزمّل/سوره۷۳، آیه۲۰.    
۴۹. مائده/سوره۵، آیه۵۵.    
۵۰. حجّ/سوره۲۲، آیه۴۱.    
۵۱. مریم/سوره۱۹، آیه۳۱.    
۵۲. مریم/سوره۱۹، آیه۳۶.    
۵۳. مائده/سوره۵، آیه۵۵.    
۵۴. بقره/سوره۲، آیه۴۵.    
۵۵. بقره/سوره۲، آیه۴۶.    
۵۶. اعلی/سوره۸۷، آیات۱۵-۱۷.    
۵۷. آلوسی، شهاب الدین، روح المعانی، ج ۱۵، ص ۳۲۲.    
۵۸. بقره/سوره۲، آیه۲۳۸.    
۵۹. بقره/سوره۲، آیه۲۳۹.    
۶۰. حج/سوره۲۲، آیه۴۰.    
۶۱. حج/سوره۲۲، آیه۴۱.    
۶۲. نور/سوره۲۴، آیه۵۵.    
۶۳. نور/سوره۲۴، آیه۵۶.    
۶۴. مائده/سوره۵، آیه۵۵.    
۶۵. انعام/سوره۶، آیه۹۲.    
۶۶. انفال/سوره۸، آیات۲-۳.    
۶۷. توبه/سوره۹، آیه۱۸.    
۶۸. توبه/سوره۹، آیه۷۱.    
۶۹. بقره/سوره۲، آیه۴۳.    
۷۰. بقره/سوره۲، آیه۴۵.    
۷۱. بقره/سوره۲، آیه۴۶.    
۷۲. انعام/سوره۶، آیه۹۲.    
۷۳. توبه/سوره۹، آیه۱۸.    
۷۴. انعام/سوره۶، آیه۹۲.    
۷۵. نور/سوره۲۴، آیه۳۷.    
۷۶. انعام/سوره۶، آیه۷۱.    
۷۷. انعام/سوره۶، آیه۷۲.    
۷۸. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۵.    
۷۹. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۷.    
۸۰. عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، ج ۱، ص ۳۲۱، ح ۶۰.    
۸۱. روم/سوره۳۰، آیه۳۱.    
۸۲. اعراف/سوره۷، آیه۱۷۰.    
۸۳. انعام/سوره۶، آیه۷۲.    
۸۴. بقره/سوره۲، آیه۱۱۰.    
۸۵. مزمّل/سوره۷۳، آیه۲۰.    
۸۶. حج/سوره۲۲، آیه۴۰.    
۸۷. حج/سوره۲۲، آیه۴۱.    
۸۸. آلوسی، شهاب الدین، روح المعانی، ج۹، ص۱۵۶.    
۸۹. حج/سوره۲۲، آیه۴۱.    
۹۰. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۳۵.    
۹۱. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۳۷.    
۹۲. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۴۰.    
۹۳. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۴۰.    
۹۴. اعلی/سوره۸۷، آیه۱۴.    
۹۵. اعلی/سوره۸۷، آیه۱۵.    
۹۶. آل‌عمران/سوره۳، آیه۲۰۰.    
۹۷. عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، ج ۱، ص ۴۲۶، ح ۴۹۹.    
۹۸. عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، ج ۱، ص ۴۲۶، ح ۵۰۰.    
۹۹. عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، ج ۱، ص ۴۲۶، ح۵۰۳.    
۱۰۰. سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر، الدر المنثور، ج ۲، ص ۴۱۸.    
۱۰۱. هود/سوره۱۱، آیه۱۱۴.    
۱۰۲. هود/سوره۱۱، آیه۱۱۵.    
۱۰۳. رعد/سوره۱۳، آیه۲۲.    
۱۰۴. طه/سوره۲۰، آیه۱۳۲.    
۱۰۵. لقمان/سوره۳۱، آیه۱۷.    
۱۰۶. مائده/سوره۵، آیه۵۸.    
۱۰۷. حج/سوره۲۲، آیه۴۱.    
۱۰۸. بقره/سوره۲، آیه۴۵.    
۱۰۹. بقره/سوره۲، آیه۴۶.    
۱۱۰. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۱، ص ۱۵۲.    
۱۱۱. لقمان/سوره۳۱، آیه۱۳.    
۱۱۲. لقمان/سوره۳۱، آیه۱۷.    
۱۱۳. لقمان/سوره۳۱، آیه۱۳.    
۱۱۴. لقمان/سوره۳۱، آیه۱۷.    
۱۱۵. نمل/سوره۲۷، آیه۳.    
۱۱۶. لقمان/سوره۳۱، آیه۴.    



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۴۱۲، برگرفته از مقاله «اقامه نماز».    


رده‌های این صفحه : موضوعات قرآنی | نماز




جعبه ابزار