اسحاق بن ابراهیم مروزی (۱۶۱-۲۳۸ق)، فقیه، مجتهد، حافظ و محدثقرن سوم هجری قمری بود. ابنراهویه از حافظه‌ای قوی برخوردار بوده و از قول خود وی آورده‌اند که هفتاد هزار حدیث یا بیشتر از حفظ داشته و گفته شده که در املای حدیث بر شاگردان، هرگز کتابی در دست او دیده نشده است. شیخ طوسی او را از اصحاب امام رضا (علیه‌السّلام) و از جمله روایت کنندگان از آن حضرت شمرده است.
به گفته ابن بابویه، وی از محدثان و دانشمندان نیشابور بود که در سفر امام رضا (علیه‌السّلام) به خراسان و هنگام گذر از نیشابور از آن حضرت خواستند حدیثی از احادیث پدرش را نقل کند و آن حضرت حدیث مشهور سلسلة الذهب را برای آنان روایت کرد.
ابنراهویه از حافظه‌ای قوی برخوردار بوده و از قول خود وی آورده‌اند که هفتاد هزار حدیث یا بیشتر از حفظ داشته و گفته شده که در املای حدیث بر شاگردان، هرگز کتابی در دست او دیده نشده است. ابوداود خفاف می‌گوید: اسحاق حنظلی بر ما یازده هزار حدیث از حفظ املا کرد.
نیز گفته‌اند که هرگاه یک خراسانی از ابنراهویه بدگویی کند باید او را در دینش متهم کرد چنان‌که اگر یک عراقی از احمد بن حنبل انتقاد و بدگویی کرد باید دین او را زیر سؤال برد. همچنین درباره او گفته شده اگر سفیان ثوری، سفیان بن عیینه و حسن بصری زنده بودند بدون شک، محتاج به استفاده از محضر ابنراهویه بودند.
