استفهام تهکمی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
استفهام تهکمی به پرسش به قصد
تمسخر مخاطب اطلاق می‌شود.
«تهکم» یعنی استهزا و مسخره کردن، و «استفهام تهکمی» -از اقسام
استفهام مجازی - که به آن استفهام استهزایی نیز می‌گویند، آن است که گوینده، هیچ سؤالی از مخاطب ندارد، ولی برای مسخره کردن، سخن خود را به صورت سؤال می‌آورد؛
مانند:
۱. (قالوا یا شعیب اصلاتک تامرک ان نترک ما یعبد آباؤنا...) ؛ "گفتند‌ای شعیب آیا
نماز تو به تو دستور می‌دهد که آنچه را پدران ما می‌پرستیده‌اند رها کنیم".
در این
آیه ، قوم
شعیب برای مسخره و استهزای وی، سخن خود را به صورت استفهام گفته‌اند.
۲. (فراغ الی آلهتهم فقال الا تاکلون ما لکم لا تنطقون)؛ "تا نهانی به سوی خدایانشان رفت و(به ریشخند) گفت آیا
غذا نمی‌خورید؛ شما را چه شده که سخن نمی‌گویید".
در این آیه، سؤال
حضرت ابراهیم علیه‌السّلام از بت‌ها، استهزایی و تهکمی است.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«استفهام تهکمی».
