استحسان مصلحی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

عدول از حکم قیاس یا قاعده کلّی به سبب وجود مصلحت در مورد خاص را استحسان مصلحی گویند.

---

استحسان مصلحی به معنای خارج شدن یک مورد جزئی از حکم قیاس یا قاعده‌ای کلی به سبب وجود مصلحت می‌باشد.

---

برای مثال، اگر سفیهی - که از تشخیص نفع و ضرر خویش ناتوان است - وصیت کند که مقداری از دارایی‌اش را در کار خیری مصرف کنند، این سؤال مطرح می‌شود که آیا چنین وصیتی صحیح است یا خیر. قاعده کلی اقتضا می‌کند که تصرفات سفیه در اموالش نافذ نباشد، مگر آن‌که ولی یا قیم او، آن را تنفیذ نماید؛ به همین دلیل، بیشتر دانشمندان مذاهب اسلامی، این وصیت را صحیح ندانسته‌اند؛ اما عالمان حنفی به کمک استحسان مصلحی به صحت آن حکم نموده‌اند، با این استدلال که این وصیت بر خلاف مصلحت او نیست بلکه به نفع او است.

---