اجازه به موجود فاقد شرایط اداء
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اجازه
به موجود فاقد شرایط اداء، از اصطلاحات بکار رفته در
علم حدیث بوده و
به اذن نقل حدیث به کسی که فاقد شرائط آن است، اطلاق میشود.
در کتب علوم حدیث برای «اجازه
به موجود فاقد شرایط اداء» اقسامی ذکر شده است:
در صحت اجازه
به طفل در صورتی که ممیز باشد خلافی نیست ولی در مورد طفل غیر ممیز برخی تصریح
به جواز کردهاند. مشهور در بین
فقها و
محدثان، عدم اشتراط صلاحیت فهم
روایت در
اجازه است. روی این جهت گفتهاند اجازه
به طفل
جایز است - ممیز باشد و یا غیر ممیز - ولی عدهای صلاحیت فهم روایت را در اجازه شرط دانستهاند.
اجازه
به مجنون صحیح است.
بعضی از دانشمندان
به دلیل اصل جواز،
اجازه به کافر را
صحیح دانستهاند. ولی این سخن مورد نقد قرار گرفته است:
ا- اجازه
به کافر صحیح نیست چون صحت آن موجب
اغراء به جهل است برای این که کسانی که وضعیت
کافر را ندانند
روایت وی را قبول میکنند؛
ب - کافر
ظالم است و
قرآن ما را از گرایش
به ظالم نهی کرده است.
بنا بر این اجازه
به کافر صحیح نیست.
در مورد اجازه
به حمل دو قول است:
ا - اجازه
به حمل جایز است زیرا
حمل موجود است و اجازه
به موجود صحیح است. و نیز اگر اجازه
به معدوم صحیح باشد اجازه
به حمل
به طریق اولی صحیح است چه در آن
روح دمیده شده باشد یا دمیده نشده باشد؛
ب - اجازه
به حمل
به این دلیل که ممیز نیست جایز نیست. ولی عدهای این سخن را نقد کرده و گفتهاند: ممیزنبودن مانع جواز اجازه نیست.
در تنظیم این مقاله از منابع زیر استفاده شده است:
• عاملی، علی بن احمد، الرعایة فی علم الدرایه.
• سیوطی، عبدالرحمن، تدریب الراوی فی شرح تقریب النواوی.
• علامه نجفی، سیدضیاءالدین، ضیاء الدرایه.
• سخاوی، محمد بن عبدالرحمن، فتح المغیث.
• قاسمی، محمد جمالالدین،
قواعد التحدیث.
• مامقانی، عبدالله، مستدرکات، مقباس الهدایه.
• صدر، سیدحسن، نهایة الدرایه.
• عاملی، حسین بن عبدالصمد، وصول الاخیار الی اصول الاخبار.
پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «اجازه به موجود فاقد شرایط اداء»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۴/۱۳.