ابزار تزیین (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خداوند در
قرآن کریم بعضی از مخلوقات خود را به عنوان
زینت حیات دنیایی برای انسانها ذکر فرموده است که در ذیل به آنها اشاره می شود.
قرآن کریم در مورد استفاده حضرت سلیمان علیه‌السلام از آب، برای تزیین
کاخ خود چنین می فرماید: «قیل لها ادخلی الصرح فلما راته حسبته لجة وکشفت عن ساقیها قال انه صرح ممرد من قواریر...» به او گفته شد داخل حیاط
قصر شو، اما هنگامی که نظر به آن افکند پنداشت
نهر آبی است و ساق پاهای خود را برهنه کرد (تا از آب بگذرد اما سلیمان) گفت (این آب نیست) بلکه قصری است از بلور صاف ... .(برخی احتمال داده‌اند که
حضرت سلیمان علیه‌السلام با جاری کردن
آب از زیر صحن کاخ ـ که کف پوش شیشه‌ای داشت ـ درصدد آزمایش
عقل و معرفت ملکه سبا بود.
)
خداوند آفرینش اسبان سواری را، ابزار زینت برای زندگی انسانها می خواند: «والانعـم خلقها لکم... • والخیل... لترکبوها وزینة...» و چهارپایان را برای شما آفرید...• (و همچنین) اسبها ...تا بر آنها سوار شوید و هم مایه
زینت شما باشد... .
دوست داشتنیهای امور زندگی، از قبیل اسبهای نشاندار، ابزار
تزیین زندگی دنیا برای مردم می باشد: «زین للناس
حب الشهوت من... والخیل المسومة... ذلک متـع الحیوة الدنیا...»
محبت امور مادی، از ... اسبهای ممتاز ... در نظر مردم جلوه داده شده است...ولی اینها (در صورتی که هدف نهایی آدمی را تشکیل دهند،) سرمایه زندگی پست (مادی) است... .
آفرینش الاغ، ابزار زینت سوارکاری و حمل بارهای سنگین بوده است: «والانعـم خلقها لکم... • وتحمل اثقالکم الی بلد... • ... والحمیر لترکبوها وزینة ویخلق ما لا تعلمون» و چهارپایان را برای شما آفرید...•و بارهای سنگین شما را به شهری حمل می کنند...• (و همچنین) الاغها را آفرید تا بر آنها سوار شوید و هم مایه زینت شما باشد و چیزها (
وسائل نقلیه دیگری) می‌آفریند که شما نمی‌دانید! .
ایمان، زینت دلهای مؤمنان است: «... ولـکن الله حبب الیکم الایمـن وزینه فی قلوبکم...» ...ولی خداوند
ایمان را محبوب شما قرار داده، و آنرا در دلهایتان زینت بخشیده... .
دوست داشتنیهای امور زندگی مثل فرزندان، ابزار تزیین برای زندگی
دنیا است: «زین للناس
حب الشهوت من النساء والبنین... ذلک متـع الحیوة الدنیا...» محبت امور مادی، از زنان و فرزندان ... در نظر مردم جلوه داده شده است...ولی اینها (در صورتی که هدف نهایی آدمی را تشکیل دهند،) سرمایه زندگی پست (مادی) است... .
«... والبنون زینة الحیوة الدنیا...» ... و فرزندان زینت
حیات دنیا هستند... .
دوست داشتنیهای امور زندگی، مثل
ثروت زیاد، ابزار تزیین زندگی برای مردم می باشد: زین للناس
حب الشهوت من... والقنـطیر المقنطرة... ذلک متـع الحیوة الدنیا...» محبت امور مادی، از ... اموال هنگفت از طلا و نقره ... در نظر مردم جلوه داده شده است...ولی اینها (در صورتی که هدف نهایی آدمی را تشکیل دهند،) سرمایه زندگی پست (مادی) است... . (در «قناطیر مقنطرة» معانی مختلفی است که بازگشت تمامی آنها به فزونی و کثرت است.
)
«المال والبنون زینة الحیوة الدنیا والبـقیـت الصــلحـت خیر عند ربک ثوابـا وخیر املا» مال و فرزندان، زینت حیات دنیا هستند، و باقیات صالحات (ارزشهای پایدار و شایسته) ثوابش نزد پروردگارت بهتر و
امید بخش تر است.
دوست داشتنیهای امور زندگی دنیا مثل
چهارپایان و گاو و گوسفند و شتر، ابزار زینت زندگی برای مردم می باشند: «زین للناس
حب الشهوت من... والانعـم... ذلک متـع الحیوة الدنیا...» محبت امور مادی، از ... چهارپایان... در نظر مردم جلوه داده شده است...ولی اینها (در صورتی که
هدف نهایی آدمی را تشکیل دهند،) سرمایه زندگی پست (مادی) است... .
«والانعـم خلقها لکم... • ولکم فیها جمال حین تریحون وحین تسرحون» وچهارپایان را برای شما آفرید...•و در آنها برای شما زینت و
شکوه است به هنگامی که به استراحتگاه شان باز میگردانید و هنگامی که (صبحگاهان) آنها را به
صحرا میفرستید.
دوست داشتنیهای امور زندگی مثل
زن ، ابزار زینت و تزیین زندگی برای مردم می باشد: «زین للناس
حب الشهوت من النساء... ذلک متـع الحیوة الدنیا والله عنده حسن المـاب» محبت امور مادی، از ... زنان... در نظر مردم جلوه داده شده است...ولی اینها (در صورتی که هدف نهایی آدمی را تشکیل دهند،) سرمایه زندگی پست (مادی) است و سرانجام نیک (و زندگی والا و جاویدان) نزد خداست.
تهیه
زیورآلات و ابزار تزیین، با گداختن و ذوب فلزات معدنی در کوره‌های آتش انجام می شود: «... ومما یوقدون علیه فی النار ابتغاء حلیة...» ... و از آنچه (در کورهها) برای بدست آوردن زینت آلات یا وسائل زندگی
آتش روی آن روشن می‌کنند... . («ابتغاء حلیة» مفعول له برای «یوقدون» است. «حلیة» به معنای زیورآلات و وسیله زینتی است.
)
فرعون و اطرافیانش، دارای زینتهای خدادادی در زندگی دنیا بوده اند: «وقال موسی ربنا انک ءاتیت فرعون وملاه زینة وامولا فی الحیوة الدنیا...»
موسی گفت پروردگارا تو فرعون و اطرافیانش را زینت و اموالی (سرشار) در زندگی دنیا داده‌ای ... .
«قالوا ما اخلفنا موعدک بملکنا ولـکنا حملنا اوزارا من زینة القوم فقذفنـها فکذلک القی السامری» گفتند: ما به میل و
اراده خود از وعده تو تخلف نکردیم، ولی ما مقداری از زینت آلات قوم را که با خود داشتیم افکندیم، و
سامری اینچنین القا کرد. (در احتمالی منظور از «زینة القوم» زیورآلات
آل فرعون است.
)
قرآن کریم در مورد برخورداری قارون، از زینتهای خدادادی می فرماید: «ان قـرون کان من قوم موسی فبغی علیهم وءاتینـه من الکنوز... • فخرج علی قومه فی زینته...»
قارون از قوم موسی بود اما بر آنها ستم کرد، ما آنقدر از گنجها به او داده بودیم... • (قارون) با تمام زینت خود در برابر قومش ظاهر شد... .
قرآن کریم در مورد بهره مندی بنی اسرائیل، از زیورآلات می فرماید: «واتخذ قوم موسی من بعده من حلیهم...» قوم موسی بعد از (رفتن) او (به میعادگاه
خداوند ) از زیور آلات خود ... ساختند... .
«قالوا ما اخلفنا موعدک بملکنا ولـکنا حملنا اوزارا من زینة القوم فقذفنـها فکذلک القی السامری» گفتند: ما به میل و اراده خود از وعده تو
تخلف نکردیم، ولی ما مقداری از زینت آلات قوم را که با خود داشتیم افکندیم، و سامری اینچنین
القا کرد.
استخراج زیورآلات دریایی، ابزار تزیین برای پوشش تن می باشد: «وهو الذی سخر البحر... وتستخرجوا منه حلیة تلبسونها...» او کسی است که دریا را مسخر (شما) ساخت ... و وسائل زینتی برای پوشش از آن
استخراج نمائید... .
«وما یستوی البحران... وتستخرجون حلیة تلبسونها...» این دو
دریا یکسان نیستند...و وسائل زینتی استخراج کرده می‌پوشید... .
آرایش تن به زیورآلات دریایی، از مواهب خداوند به انسانها می باشد: «وهو الذی سخر البحر... وتستخرجوا منه حلیة تلبسونها...» او کسی است که دریا را مسخر (شما) ساخت ... و وسائل زینتی برای پوشش از آن استخراج نمائید...
خداوند ستارگان را، ابزار تزیین آسمانها می شمارد: «ولقد جعلنا فی السماء بروجـا وزینـها للنـظرین» ما در
آسمان برجهائی قرار دادیم، و آنرا برای بینندگان تزیین کردیم. (مقصود از «بروج»، بنا بر قولی، ستارگان است.
)
«انا زینا السماء الدنیا بزینة الکواکب» ما آسمان پائین را با ستارگان تزیین کردیم.
«... وزینا السماء الدنیا بمصـبیح...» ...و آسمان پائین را با چراغهای (ستارگان) زینت بخشیدیم... .
«افلم ینظروا الی السماء فوقهم کیف بنینـها وزینـها...» آیا آنها به آسمانی که بالای سرشان است نگاه نکردند که چگونه ما آنرا بنا کرده ایم؟ و چگونه به وسیله ستارگان زینت بخشیده ایم؟ ... .
«ولقد زینا السمآء الدنیا بمصـبیح...» ما آسمان پایین را با چراغهای پرفروغی زینت بخشیدیم... .(منظور از «مصابیح» ستارگان است.
)
در قرآن کریم استفاده سلیمان علیه‌السّلام از شیشه، در تزیین کاخ خویش چنین بیان شده است: «قیل لها ادخلی الصرح فلما راته حسبته لجة وکشفت عن ساقیها قال انه صرح ممرد من قواریر...» به او گفته شد داخل حیاط
قصر شو، اما هنگامی که نظر به آن افکند پنداشت نهر آبی است و ساق پاهای خود را برهنه کرد (تا از آب بگذرد اما سلیمان) گفت (این
آب نیست) بلکه قصری است از بلور صاف ... .
دوست داشتنیهای زندگی مثل طلا ابزار تزیین زندگی برای مردم است: «زین للناس
حب الشهوت... والقنـطیر المقنطرة من الذهب... ذلک متـع الحیوة الدنیا والله عنده حسن المـاب» محبت امور مادی، از ... اموال هنگفت از
طلا و نقره ... در نظر مردم جلوه داده شده است...ولی اینها (در صورتی که هدف نهایی آدمی را تشکیل دهند،) سرمایه زندگی پست (مادی) است و سرانجام نیک (و زندگی والا و جاویدان) نزد خداست.
«زین للناس
حب الشهوت... من الذهب... ذلک متـع الحیوة الدنیا...» محبت امور مادی، از ... طلا ... در نظر مردم جلوه داده شده است...ولی اینها (در صورتی که هدف نهایی آدمی را تشکیل دهند،) سرمایه زندگی پست (مادی) است... .
آفرینش
استر ، برای زیبایی زندگی
انسان می باشد: «والانعـم خلقها لکم... • ... والبغال والحمیر لترکبوها وزینة...» و چهارپایان را برای شما آفرید...• (و همچنین) استرها والاغ ها ...تا بر آنها سوار شوید و هم مایه زینت شما باشد... .
گیاهان، ابزار تزیین زمین هستند: «... حتی اذا اخذت الارض زخرفها وازینت...» ...تا زمانی که روی
زمین زیبائی خود را (از آن) گرفته و تزیین می‌گردد... .
دوست داشتنیهای امور زندگی مانند محصولات کشاورزی، ابزار زینت برای مردم بشمار می روند: «زین للناس
حب الشهوت من... والحرث ذلک متـع الحیوة الدنیا...» محبت امور مادی، از ...
زراعت ... در نظر مردم جلوه داده شده است...ولی اینها (در صورتی که هدف نهایی آدمی را تشکیل دهند،) سرمایه زندگی پست (مادی) است...
خداوند، خالق مظاهر طبیعت برای زینت زمین می باشد: «انا جعلنا ما علی الارض زینة لها لنبلوهم ایهم احسن عملا» ما آنچه را روی زمین است زینت آن قرار دادیم، تا آنها را بیازماییم که کدامینشان بهتر عمل می‌کنند!.
دوست داشتنیهای زندگی مثل نقره ابزار تزیین زندگی برای مردم است: «زین للناس
حب الشهوت... من الذهب والفضة... ذلک متـع الحیوة الدنیا والله عنده حسن المـاب» محبت امور مادی، از ... طلا و
نقره ... در نظر مردم جلوه داده شده است...ولی اینها (در صورتی که هدف نهایی آدمی را تشکیل دهند،) سرمایه زندگی پست (مادی) است و سرانجام نیک (و زندگی والا و جاویدان)، نزد خداست.
«زین للناس
حب الشهوت من... والفضة...» محبت امور مادی، از ...نقره... در نظر مردم جلوه داده شده است... .
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۸، ص۵۲، برگرفته از مقاله «ابزار تزیین».
