إِلْحاف (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اِلْحاف: (لا یَسْئَلُونَ النَّاسَ اِلْحافا) «الْحاف» از همان مادّه
«لِحاف» به معنای آن پوشش خاص است؛ و اصرار در سؤال را از این جهت «
الحاف» گفته‌اند که قلب
انسان یا طرف مقابل را می‌پوشاند.
(لِلْفُقَراء الَّذِينَ أُحصِرُواْ في سَبيلِ اللّهِ لا يَسْتَطيعُونَ ضَرْبًا في الأَرْضِ يَحْسَبُهُمُ الْجاهِلُ أَغْنياء مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُم بِسيماهُمْ لا يَسْأَلُونَ النَّاسَ إِلْحافًا وَ ما تُنفِقُواْ مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّ اللّهَ بِهِ عَليمٌ ) (بهتر است
انفاق شما براى نيازمندانى باشد كه در راه خدا، در تنگنا قرار گرفته‌اند؛ و نمى‌توانند براى تأمين هزينه زندگى مسافرتى كنند و سرمايه‌اى به دست آورند؛ و افراد نا آگاه آنها را از شدّت خويشتن‌دارى، بى‌نياز مى‌پندارند؛ امّا آنها را از چهره‌هايشان مى‌شناسى؛ و هرگز با اصرار از مردم درخواست نمى‌كنند. اين است مشخّصات آنها! و هر چيز خوبى در راه خدا انفاق كنيد، خداوند از آن آگاه است)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: مراد از جمله
(لا يَسْئَلُونَ النَّاسَ إِلْحافاً) اين است كه فقراى
مؤمن اصلا دريوزگى نمى‌كنند، تا منجر به اصرار در سؤال شود، زيرا بطورى كه گفته‌اند: وقتى روى كسى به سؤال باز شود براى بار دوم ديگر طاقت صبر ندارد، و نفس او از تلخى فقر به جزع در مى‌آيد، و عنان اختيار را از كف مى‌دهد و در هر فرصتى تصميم مى‌گيرد باز هم سؤال كند و اصرار هم بورزد، و راه را بر هر كس بگيرد. ولى بعيد نيست كه منظور نفى اصرار باشد، نه نفى اصل سؤال ، و منظور از
الحاف اظهار حاجت بيش از مقدار واجب باشد، براى اينكه صرف اظهار حاجت ضرورى حرام نيست، بلكه گاهى واجب هم مى‌شود، آن سؤالى مذموم است كه زائد بر مقدار لزوم باشد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «إِلْحاف»، ص۶۵.
