• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

أَمّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





أَمّ (به فتح الف) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای قصد است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در بیانی برابر دانستن حقوق را با این واژه ملامت نموده‌اند.



أَمّ (بفتح اوّل) به معنای قصد آمده است.
«أَمّ الشَی‌ء اما: قَصدَه.»


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - أَمَّ - خطبه ۱۲۶ (تبعیض)

آن حضرت برابری حقوق را ملامت کرده و فرموده‌اند:
«وَ اللهِ لا أَطورُ بِهِ ما سَمَرَ سَميرٌ، وَ ما أَمَّ نَجْمٌ في السَّماءِ نَجْماً! لَوْ كانَ الْمالُ لي لَسَوَّيْتُ بَيْنَهُمْ، فَكَيْفَ وَ إِنَّما الْمالُ مالُ اللهِ.»
«به‌ خدا قسم به تبعیض نزدیک نمی‌شوم تا روزگار می‌رود و تا ستاره‌ای در آسمان، ستاره‌ای را قصد و تعقیب می‌کند.» (رجوع شود به سَمْر (مفردات‌نهج‌البلاغه))


۲.۲ - ائْتَمَّ - خطبه ۱۹۸ (درباره قرآن)

ائتمام به معنی قصد آمده است.
چنان‌که امیرالمومنین (علیه‌السلام) درباره قرآن فرموده است:
«وَ سِلْماً لِمَنْ دَخَلَهُ، وَ هُدىً لِمَنِ ائْتَمَّ بِهِ.»
‌«قرآن سالم است برای کسی که داخل دیار آن شود و هدایت است برای آن‌که او را قصد نماید.»


مواردی از این مادّه در نهج البلاغه به کار رفته است.


۱. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن-دار القلم، ج۱، ص۸۷.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۵، ص۳۱۰.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۲۸۵، خطبه ۱۲۶.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۰، خطبه ۱۲۲.    
۵. صبحی، صالح، نهج البلاغه، ص۱۸۳، خطبه ۱۲۶.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۷۳.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۳۸.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۳۹.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۵، ص۳۰۷.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۱۸۴.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۱۰۹.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۰۳، خطبه ۱۹۸.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۰۴، خطبه ۱۹۳.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۱۶، خطبه ۱۹۸.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۹۰، خطبه ۱۹۸.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۰۵.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۰۹.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۷، ص۷۰۳.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۶۷.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۹۹.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۸۱، خطبه ۹۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ام»، ص۷۵.    






جعبه ابزار