آیات صفت ید
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیات صفت ید به
آیات بیانگر صفت ید (دست) برای خدا اطلاق می‌شود.
[ویرایش]
واژه "ید" به طور
استعاره در چند معنا در قرآن به کار رفته است:
۱. قلمرو
اختیار و ملک: (او یعفو الذی بیده عقدة النکاح)
و (... بیدک الخیر…).
۲.
بذل و بخشش و
بخل و امساک: (وقالت الیهود ید الله مغلولة غلت ایدیهم ولعنوا بما قالوا بل یداه مبسوطتان)
؛ ید مبسوطه و ید مغلوله در این آیه به معنای
قدرت و سلطه نیز می‌تواند باشد.
۳. مباشرت: (قال یا ابلیس ما منعک ان تسجد لما خلقت بیدی)
؛ یعنی مباشر خلقت او خودم بودم و شاید در این جا "ید" کنایه از قوت و قدرت باشد.
۴.
قدرت و نیرو: (واذکر عبادنا ابراهیم واسحق ویعقوب اولی الایدی والابصار)
و (فسبحان الذی بیده ملکوت کل شیء والیه ترجعون).
[ویرایش]
و نیز به معنای کنایی بذل مال،
نفرین ،
عهد بستن،
نعمت ، اقدام به عملی و… به کار رفته است.
[ویرایش]
در آیات متعددی "ید" به
خداوند سبحان نسبت داده شده است که به این دسته از آیات "آیات صفت ید" می‌گویند.
منظور از "صفت ید" درباره خداوند، ظهور
اراده و قدرت از ناحیه ذات خداوند و تحت برنامه‌ای خاص و بر اساس
حکمت و مصالح اوست، و این اراده، قدرت و سلطه،
حاکم ، نافذ و قاهر بر هر قدرت و قوت ظاهری بندگان است.
[ویرایش]
آیات صفت ید عبارتند از:
۱. آیه ۱۰
سوره فتح : (ید الله فوق ایدیهم)
؛
۲. آیه ۲۹
سوره حدید : (وان الفضل بید الله)
؛
۳. آیه ۷۵
سوره ص : (لما خلقت بیدی).
و نیز آیات: ۷۱ و ۸۳
سوره یس ،
۲۶ و ۷۳
سوره آل عمران ،
۶۴
سوره مائده ،
۸۸
سوره مؤمنون ،
۱
سوره ملک ،
۵۷
سوره اعراف ،
۴۸
سوره فرقان و…. برخی، این آیات را از
آیات متشابه قرآن شمرده‌اند.
[ویرایش]
[ویرایش]
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته ازمقاله «آیات صفت ید».
