آلات قمار (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آلات قمار همان ابزار و وسائل
قمار بازی است که بازی با آنها خواه شرطبندی شود یا بدون آن
حرام است.
شطرنج و
نرد، نوعی قمار و حرام است.
«یسـلونک... والمیسر قل فیهما اثم کبیر...؛
در باره شراب و قمار از تو سؤال می‌کنند، بگو: در آنها گناه و زیان بزرگی است؛ و منافعی (از نظر مادی) برای مردم در بردارد؛ (ولی) گناه آنها از نفعشان بیشتر است. و از تو می‌پرسند چه چیز انفاق کنند؟ بگو: از مازاد نیازمندی خود. اینچنین خداوند
آیات را برای شما روشن می‌سازد، شاید اندیشه کنید!». (در
روایات اهل بیت (علیهم‌السّلام) «المیسر» به شطرنج و نرد
تفسیر شده است.
)
«یـایها الذین ءامنوا انما... والمیسر... رجس من عمل الشیطـن فاجتنبوه...؛
ای کسانی که ایمان آورده‌اید! شراب و قمار و بتها و ازلام (نوعی بخت‌آزمایی)، پلید و از
عمل شیطان است، از آنها دوری کنید تا رستگار شوید!».
شراب‌خواری و می‌گسارى در
زمان جاهلیت و قبل از ظهور
اسلام فوق العاده رواج داشت و به صورت یك بلاى عمومى در آمده بود، تا آنجا كه بعضى از مورخان مى‌گویند
عشق عرب جاهلى در سه چیز خلاصه مى‌شد: شعر و شراب و جنگ!، و نیز از
روایات استفاده مى‌شود كه حتى بعد از تحریم شراب مساله ممنوعیت آن براى بعضى از مسلمانان فوق العاده سنگین و مشكل بود، تا آنجا كه مى‌گفتند: «ما حرم علینا شى‌ء اشد من الخمر: هیچ حكمى بر ما سنگین‌تر از تحریم شراب نبود.» روشن است كه اگر
اسلام مى‌خواست بدون رعایت اصول روانى و اجتماعى با این بلاى بزرگ عمومى به مبارزه برخیزد ممكن نبود، و لذا از روش تحریم تدریجى و آماده ساختن افكار و اذهان براى ریشه كن كردن می‌گسارى و قماركه به صورت یك عادت ثانوى در
رگ و
پوست آنها نفوذ كرده بود، استفاده كرد.
بازى با آلات قمار (قمار) مانند پاسور و نرد، خواه به صورت شرطبندى و گروگذارى يا بدون آن، حرام است و مالى كه از اين راه به دست مى‌آيد،
باطل و تصرف در آن،
حرام و ضمان آور است؛
هر چند برخى در صورت عدم شرطبندى، در
حرمت آن تأمّل و اشكال كرده‌اند.
ساختن، نگهداشتن، هديه و
قرض دادن و هر گونه اكتساب با آلات قمار مانند: خريد و فروش، اجاره دادن، صلح كردن بر آن، اجير شدن براى ساختن يا آموزش، حرام و باطل است.
هيأت (شكل ظاهرى) آلات قمار
مالیّت ندارد و دارندۀ آن، مالك آن نيست. از اين رو، از بين بردن هيأت
آلات قمار در صورت توانايى واجب است و ضمان ندارد، ولى از بين بردن مادّه و جنس آنها موجب ضمان است، مگر آن كه از بين بردن هيأت، متوقّف بر آن باشد. برخى حتّى در صورت عدم توقّف نيز قائل به عدم
ضمان شده‌اند.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «آلات قمار»
