• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

یونس بن سلیمان کاتب

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: یونس بن سلیمان کاتب
مقالات مرتبط: یونس بن سلیمان کاتب (مقاله‌دوم).


یونس بن سلیمان کاتب (م ۱۳۵ق)، معروف به یونس مغنی یا یونس کاتب، ادیب، کاتب، شاعر و استاد موسیقی در قرن دوم هجری قمری بود.


ابوسلیمان یونس بن سلیمان بن کرد بن شهریار کاتب، معروف به یونس مغنی یا یونس کاتب، تبار وی از ایران (فارس)
[۱] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۷۸.    
و از فرزندان هرمز بود. ابوالفرج اصفهانی وی را از موالی عمرو بن زبیر به شمار آورده و گوید که رشد و سکنای ابوسلیمان در مدینه بود، زیرا پدرش از فقهای این شهر به شمار می‌رفت و وی را به کتابت دیوان واداشت. یونس از معبد، ابن سریج، ابن محرز و برخی دیگر فن موسیقی آموخت،
[۲] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۴، ص۵۲۹.    
چنان که ابراهیم ماهان پدر اسحاق موصلی فن غنا را از او آموخت.
[۳] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۱۴، ص۲۱۱۴۱.


یونس بن فردی ادیب،
[۴] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۳۴۸.    
کاتب،
[۵] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۶، ص۵۷۱.
شاعر
[۶] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۶۱.    
و استاد موسیقی به شمار می‌رفت.
[۷] لغت نامه دهخدا، ج۱۴، ص۲۱۱۴۱.

همو نخستین کسی بوده که در زبان عربی موسیقی را تدوین کرده و کتابی درباره اغانی نوشته است.
[۸] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۴، ص۵۲۹.    


یونس به انگیزه تجارت، سفری به شام داشت که در آنجا به مجلس موسیقی ولید بن یزید، پیش از خلافت وی فرا خوانده شد و برای ولید موسیقی نواخت و از سوی او هدایایی گرفت. ولید پس از به خلافت رسیدن (۸۶-۹۶ق) او را به شام فراخواند و نوازندگی دربار را به او سپرد.

پس از قتل ولید، یونس به مدینه بازگشت
[۹] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۶۱.    
و به سال ۱۳۵ق در آنجا درگذشت.
[۱۰] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۱۴، ص۲۱۱۴۱.


کتاب‌هایی را به یادگار نهاد که عبارت‌اند از:


۱. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۷۸.    
۲. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۴، ص۵۲۹.    
۳. ↑ دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۱۴، ص۲۱۱۴۱.
۴. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۳۴۸.    
۵. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۶، ص۵۷۱.
۶. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۶۱.    
۷. ↑ لغت نامه دهخدا، ج۱۴، ص۲۱۱۴۱.
۸. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۴، ص۵۲۹.    
۹. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۶۱.    
۱۰. ↑ دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۱۴، ص۲۱۱۴۱.
۱۱. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۷۸.    
۱۲. ↑ اعلمی، محمدحسین، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱۸، ص۶۸۲.
۱۳. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۱، ص۱۴۸.


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «یونس کاتب»، ج۱، ص۸۷۳-۸۷۴.


رده‌های این صفحه : ادیبان قرن 2 (قمری) | درگذشتگان سال 135 (قمری) | شاعران عرب قرن 2 (قمری) | شخصیت‌های قرن 2 (قمری) | کاتبان قرن 2 (قمری) | مؤلفان قرن 2 (قمری) | موسیقی‌دانان قرن 2 (قمری)
جعبه ابزار