ینابیع المودة لذوی القربی (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کتابی است در زندگانی
اهل بیت پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم بخصوص
حضرت علی علیهالسّلام که توسط قندوزی یکی از عالمان
اهل سنت در قرن سیزدهم هجری نوشته شده است. مؤلف، هدف خود را از تالیف این کتاب، ادای دین به پیامبر دانسته است؛ زیرا
خداوند ، دوستی نزدیکان آن حضرت را مزد رسالت او میداند.
این کتاب بدون آنکه تنظیم خاص و فصل بندی کاملی داشته باشد مطالبی در باره مناقب
امیرالمؤمنین علی علیهالسّلام و چند تن از اهل بیت پیامبر مانند
امام حسن و
امام حسین و
امام عصر نقل کرده است.
قندوزی کتاب خود را بر اساس منابع مهم اهل سنت نوشته است. برخی از این منابع عبارتند از:
صحاح سته ،
مناقب ابونعیم ،
مناقب ابن مغازلی ،
فرائد السمطین ،
مناقب خوارزمی .
در چاپ چهار جلدی کتاب، مجلد چهارم به فهرستها اختصاص دارد. جلد اول مخصوص حضرت علی علیه السلام، جلد دوم ادامه مطالب جلد اول به اضافه روایاتی در فضیلت
حضرت زهرا و
حضرت خدیجه و امام حسن علیهالسّلام و جلد سوم باز هم در باره اهل بیت و مهدی است.
شیوه مؤلف، نقل از منابع پیش از خود است. مجموع ابواب کتاب یکصد باب است که هر باب به موضوع خاص یا مطالب کتابی خاص میپردازد. هر چند قندوزی از منابع مختلف و متعددی استفاده کرده و
روایات خود را به آن کتب استناد داده و نام آنها را هم آورده است. لیکن در بخشهایی که یک باب را به کتاب خاصی اختصاص داده از آثار زیر بهره برده است:
مقتل ابو مخنف ، الصواعق المحرقه، فصل الخطاب خواجه پارسا نجاری،
درة المعارف بسطامی،
الدر المنظم محمد بن طلحه حلبی،
المطالب العالیه ،
المحجة فیما نزل فی القائم الحجة و آثاری از این دست که بسیاری از آنها جزو منابع کهن و معتبر به شمار نمیروند. مؤلف در موارد زیادی یک روایت را تکرار کرده است.
در مجموع، کتاب ینابیع به بخشی از زندگانی اهل بیت و آن هم مناقب آنان و از میان ایشان حضرت علی علیهالسّلام میپردازد و همه مطالب او جمع آوری روایات پیشینیان است و چنانکه گفته شد ترتیب و تنظیم خاصی در کتاب دیده نمیشود مثلا در بین نقل
فضائل علی علیهالسّلام باب دیگری در باره فضائل همه اهل بیت آورده و دوباره به مهدی پرداخته است. قندوزی در تالیف این اثر از منابع شیعه نیز استفاده کرده است. از اینکه مطالبی در باره حروف و خواص آنها بیان میکند پیداست که مؤلف علاقهای به این موضوعات داشته است.
کتابخانه مهدویت،مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.