یعقوب بن اسحاق کندی (اواخر قرن دوم ـ حدود ۲۶۰ق)، از علمای قرن سوم هجری قمری بود. وی علوم رایج و متداول روزگار خود از جمله طب، فلسفه، حساب، منطق، موسیقی، هندسه، اعداد و نجوم را نزد اساتید این فنون فرا گرفته و مهارت یافته و به کمال رسید. کندی در خدمت خلفای عباسی بود و به تعلیم و تربیت ایشان و فرزندان آنها اشتغال داشت. در مذهب یعقوب بن اسحاق نیز اختلاف است طبق نظر رجال شناسان شیعه، وی از دانشمندان شیعه است. وی دارای آثار و تالیفات فراوانی است که بالغ بر سیصد اثر دانست.
چنان که پیداست یعقوب بخشی از دانش خویش را در بصره فرا گرفت و پس از آنکه زادگاه خویش را ترک کرد و راهی بغداد شد، به طور جدّ به کسب دانش روی آورده و علوم رایج و متداول روزگار از جمله طب، فلسفه، حساب، منطق، موسیقی، هندسه، اعداد و نجوم را نزد اساتید این فنون فرا گرفته و مهارت یافته و به کمال رسید.
با این همه، نمیدانیم که اساتید وی چه کسانی و عدم ذکر نامشان به چه دلیل بوده است. توانایی ژرف او در فلسفه و دفاع وی از علوم فلسفی سبب شده تا وی را فیلسوف عرب بنامند
از آنجا که وی در دوران حکومت عباسیان میزیست، به ناچار و یا از سر اختیار در دستگاه خلفای عباسی نیز رفت و آمد داشت و چنان که پیداست مورد علاقه برخی از آنها همچون مامون (خلافت ۱۹۸-۲۱۸ق) و معتصم (خلافت ۲۱۸-۲۲۷ق) بوده است. ابن ابی اصیبعه میگوید: کندی در خدمت خلفا بود و به تعلیم و تربیت ایشان و فرزندان آنها اشتغال داشت. در زمان متوکل (خلافت ۲۳۲-۲۴۷ق) بنو موسی و برخی دیگر به دلیلی که بر ما روشن نیست، از کندی نزد متوکل سعایت کردند که در نهایت مورد آزار خلیفه واقع شد و تمام کتابهای وی مصادره گردید. کندی در ترجمه نیز فردی توانمند بود و به گفته ابومعشر، یکی از چهار مترجم برجسته در اسلام به شمار میرفت.
ابن نجّار نیز کندی را در مذهبش متهم ساخته و نوشته است: شاگردان و اصحاب کندی از وی درخواست کردند که کتابی همانند قرآن تالیف کند و او پس از پذیرش این پیشنهاد، به ناتوانی خود اعتراف کرد.
بنابر روایتی که ابن شهرآشوب از ابوالقاسم کوفی نقل کرده، کندی در زمان امام حسن عسکری (علیهالسّلام) کتابی را در تناقض قرآن تالیف کرد، اما هنگامی که امام یکی از شاگردان کندی را برای مناظره به سوی او فرستاد، کندی درمانده گشته و کتابی را که در این باره نوشته بود، سوزانید.
ابن ندیمآثار وی را در بخشهای مختلف فلسفه، منطق، حساب، کره، موسیقی، نجوم، هندسه، فلک، طب، احکام، جدل، روان شناسی، سیاست، احداث، ابعاد، تقدمیّات و علوم متفرقه دسته بندی کرده است که از این قرارند: