یحیی بن حارث ذماری

یحیی بن حارث ذِّمَارِی (م ۱۴۵ق)، قاری دمشق و محدث قلیل الحدیث قرن دوم هجری قمری بود.

ابوعمرو یحیی بن حارث ذماری دمشقی غَسَّانِي شامی، اهل شام و منسوب به ذمار، روستایی در یمن بود. در زمان حکومت معاویه (۴۱-۶۰ق) به دنیا آمد.
او علم قرائت را نزد عبدالله بن عامر و وَاثِلَةَ بنِ أَسْقَع فرا گرفت و نیز از آن دو و از افرادی چون سعید بن مسیب، ابوسلام و ابوأَشْعَثِ صَّنْعَانِی روایت نموده است. افرادی چون عِرَاکَةِ بنُ خَالِد، ایوب بن تمیم، مُدْرِکُ بن ابوسَعْد و ولید بن مسلم نزد او قرائت نموده و همچنین از وی روایت کرده‌اند.

ذماری قاری دمشق و قلیل الحدیث بود که سرانجام بعد از هفتاد یا نود سال عمر در سال ۱۴۵ق در دمشق درگذشت.

عدد آی القرآن و کتاب هجاء المصحف از ذماری است. (دیگر منابع: )

۱.	↑ عصفری، خلیفة بن خیاط، تاریخ خلیفة بن خیاط، ص۳۴۲.
۲.	↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۶، ص۱۸۹.
۳.	↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۶، ص۱۸۹-۱۹۰.
۴.	↑ ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۳۶۷.
۵.	↑ مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۳۱، ص۲۵۸.
۶.	↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۶۴، ص۱۱۱.
۷.	↑ ابن ابی حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۹، ص۱۳۶.
۸.	↑ ابن حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۵، ص۵۳۰.
۹.	↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۶، ص۱۰.
۱۰.	↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۵۶.
۱۱.	↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تقریب التهذیب، ص۵۸۹.
۱۲.	↑ خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ص۴۲۲.
۱۳.	↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۲، ص۲۰۹.
۱۴.	↑ بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۸، ص۲۶۷.
۱۵.	↑ ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۵، ص۵۷۲.

• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «یحیی ذماری»، ج۱، ص۸۴۲.